بَلَاغٌ
قرآن را به زبان مادری مطالعه کنیم، چرا ؟
سوره ۱۴: إبراهیم- آیه 4
وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ فَیُضِلُّ اللّهُ مَن یَشَاءُ وَیَهْدِی مَن یَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ
ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر به زبان قومش تا (حقایق را) برای آنها آشکار سازد، سپس خدا هر کس را بخواهد (و مستحق بداند) گمراه و هر کس را بخواهد (و شایسته بداند) هدایت میکند، و او توانا و حکیم است.
سوره ۶: الأنعام 19-
....وَأُوحِیَ إِلَیَّ هَذَا الْقُرْآنُ لأُنذِرَکُم بِهِ وَمَن بَلَغَ....
این قرآن را بر من وحی کرده تا شما و تمام کسانی را که این قرآن به آنها میرسد انذار کنم.
سوره ۷: الأعراف170 -
وَالَّذِینَ یُمَسَّکُونَ بِالْکِتَابِ....
و آنها که به کتاب (خدا) تمسک جویند….
چرا که قرآن نیست الا:
سوره ۴۶: الأحقاف35 -
....بَلَاغٌ.....
….این ابلاغی است برای همگان،….
سوره ۶۸: القلم 52–
وَمَا هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ لِّلْعَالَمِینَ
سوره ۸۱: التکویر 27–
سوره ۳۸: ص 87-
انْ هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ لِّلْعَالَمِینَ
رسولی عربی از قومی عرب بدون تقاضای مزدی،
لذا تنها زحمت ما مسلمین جهان به هر زبانی، ترجمه، مطالعه و سپس فهم آنست :
سوره ۱۲: یوسف104 -
وَمَا تَسْأَلُهُمْ عَلَیْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ هُوَ إِلاَّ ذِکْرٌ لِّلْعَالَمِینَ
سوره ۲۵: الفرقان30 -
وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا
و پیامبر گفت: پروردگارا! این قوم من از قرآن دوری جستند.
چرا قرآن بین ما مهجور واقع شد؟
آیا رسول بزرگوار تنها برای قومی در شبه جزیره عربستان ماموریت یافت؟ آیا رسول الله، رسالتش تنها برای اعراب جهان تعریف شد؟ و یا او رسولی برای همه ی مردم جهان است:
سوره ۷: الأعراف158 -
قُلْ یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنِّی رَسُولُ اللّهِ إِلَیْکُمْ جَمِیعًا.....
بگو: ای مردم! من فرستاده خدا به سوی همه شما هستم،....
چرا آخرین نبی و رسول الهی،< امی> انتخاب شد؟
آیا قرار بود از خود، سواد خود و توانائی های علمی و مذهبی اش چیزی بگوید؟ که مسلما او پیش از این :
....مَا کُنتَ تَدْرِی مَا الْکِتَابُ وَلَا الْإِیمَانُ..../تو پیش از این نمیدانستی کتاب و ایمان چیست.( وَکَذَلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ رُوحًا مِّنْ أَمْرِنَا مَا کُنتَ تَدْرِی مَا الْکِتَابُ وَلَا الْإِیمَانُ وَلَکِن جَعَلْنَاهُ نُورًا نَّهْدِی بِهِ مَنْ نَّشَاء مِنْ عِبَادِنَا وَإِنَّکَ لَتَهْدِی إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ .شوری/(52
پس رسول امی (صلوات خدا بر او و ذوی القربی او باد)تکلیف داشت که پیام الهی و فقط پیام الهی را جهت اتمام حجت از باب بشارت و انذار (به اذن الله)به گوش همه ی مردم جهان برساند؟
این پیام بشارت و انذار جهانی، قرآن است! و قرآن به زبان کامل عربی وحی شد. چرا که تنها برای یک قوم و قبیله و یک زبان نبود. تا همه ی زبانها در سراسر جهان، به راحتی از شیوائی و کمال زبان عرب جهت ترجمه و برگردان به همه ی زبانها بهره مند گردند و این موعظه و احسن حدیث به گوش همه ی مردم جهان جهت تحصیل علم و حکمت،تدریس، مطالعه، تعقل، درک، فهم و تبیین برسد؟ لذا زبان فصیح عربی این پتانسیل را داراست که منظور کلمات وحی را در خود تحمل کرده و به راحتی به سایر زبانها منتقل نماید با کمترین نارسائی!
بعنوان مثال، کمترین اختلاف نظرها در فهم لغات آداب وضو در قرآن ، چه اختلافاتی را بین مسلمین پدید آورده است! لکن اگر وحی آخر به زبان غیر عرب می آمد، شاید اختلافات بیشتر می شد و در ترجمه به سایر زبان ملل، مشکلات فراوانتری را پدید می آورد، از طرفی با توجه به تاکید خود وحی بر عربی بودن لغات بمنظور آشکاری و تبیین مفاهیم نیز می توان به نتیجه ی فوق رسید:
(....وَهَذَا لِسَانٌ عَرَبِیٌّ مُّبِینٌ/ إِنَّا أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لَّعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ
/کِتَابٌ فُصِّلَتْ آیَاتُهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لِّقَوْمٍ یَعْلَمُونَ / إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لَّعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ/ وَکَذَلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لِّتُنذِرَ أُمَّ الْقُرَى وَمَنْ حَوْلَهَا..../ وَکَذَلِکَ أَنزَلْنَاهُ حُکْمًا عَرَبِیًّا..../ وَمِن قَبْلِهِ کِتَابُ مُوسَى إِمَامًا وَرَحْمَةً وَهَذَا کِتَابٌ مُّصَدِّقٌ لِّسَانًا عَرَبِیًّا لِّیُنذِرَ..../ قُرآنًا عَرَبِیًّا غَیْرَ ذِی عِوَجٍ لَّعَلَّهُمْ..../ وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا أَعْجَمِیًّا لَّقَالُوا لَوْلَا فُصِّلَتْ آیَاتُهُ..../ وَکَذَلِکَ أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا وَصَرَّفْنَا فِیهِ مِنَ....).
آیا امروز فقها و عالمان دین اسلام از تمام مذاهب، نباید بر منبرها و تریبونها، قرآن را به زبان خود اقوام فریاد کنند و دلسوزانه آنرا برای مردم ترجمه و تبیین کنند؟ و به تک تک آیات آن با حوصله بپردازند و به خود و مردم مطالعه ی همراه با فهم قرآن را توصیه کنند؟ و چه تکلیفی بالاتر از مانوس کردن گوش و دل مردم با ترجمه ی موعظه ها و اندرزهای حکیمانه ی احسن احادیث و قصص، قرآن کریم و مجید!
ایران
در ایران فراوان دیده ام برخی از مسلمانانی را که قرآن را بر روی سر می گذارند ولی هرگز مفاهیم و آموزه های آن در سرشان نمی رود!
فراوان دیده ام قبرهائی را که قرآن برآنها عربی تلاوت می شود، حال آنکه میت در زندگانی خود هرگز قرآن را به زبان مادری خویش مطالعه و تدبر نکرده است!
فروان زنان و مردان ایرانی را دیده ام که ساعتها برای خرید ناچیز ترن لوازم زندگی بازارها و پاساژها را در نوردیدند، لکن یکساعت وقت در کتابفروشی ها جهت یافتن قرآنی با ترجمه ی سلیس وصحیح فارسی صرف نکرده اند!
فروان دیده ام که برخی از مسلمانان ایرانی، قرآن را در رمضان به عربی ختم می کنند و از بدیهی ترین نصایح فرقان و فهم آموزه های آن غافلند!
فراوان دیده ام زنانی را که بارها ختم سوره ی مبارکه انعام به عربی در منزل خود و یا همسایه برگزار کرده اند، لکن زمانی که از آنها می خواهی دو کلمه در ارتباط با موضوعات مطروحه در این سوره مبارکه سخن بگویند به پیشانی شما و یا سقف نگاه می کنند!
فراوان افرادی را دیده ام که سعی وافر در شبیه کردن صوت و لحن قرائت عربی خود به سبک قاریان مصر و عربستان داشته اند و ندانسته اند که روح قرآن آنها را به چه امر و از چه نهی کرده است!
فروان صدای قاریانی را شنیده ام که هرسال بهتر از سال قبل در طنین صوت و آواز خود کوشیده اند لکن نه ایشان و نه شنوندگان ایشان کوچکترین سعی و تلاشی درخواندن و شنیدن ترجمه ای سلیس جهت فهم و ادراک و تمرین اندیشیدن در قرآن نداشته اند!
و این قاریان انتظار تشویق مردم در هنگام بهتر شدن صوت و آواز خود را دارند ولی متاسفانه اغلب آنها به این رشد نرسیده اند که از باب بشارت و انذار به این آیات نگاه کنند و از سر شوق مردم را به قرآن و فهم آن تشویق کنند. آیا این انفعال در یک قاری مذموم نیست که دیگران را به صوت و آواز خود فرا بخواند بجای آنکه جامعه و مردم را به روزی فرا بخواند که پیام آور آن شکایت می کند که :
...یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا(سوره ۲۵: الفرقان30 -).
و فراوان پای منبرها و افواه علمای ایران شنیده ام که نگاه به قرآن و خط گرفتن کلمات آن و عربی خواندن آن ثواب اینچنین و آنچنان دارد! ولی چقدر کم در باره ی تعقل و تفکر در آیات و لزوم و وجوب فهم نصایح الهی سخن رفته است!(البته انصاف را باید رعایت کرد و متذکر شد که در سالهای اخیر با پیام و پیگیری رهبر معظم و فرزانه ی انقلاب ، همت هائی در این جهت صورت پذیرفته است).
فراوان نماز جمعه هائی شرکت کرده ام که از احادیث گوناگون و یا پیچیده ترین مسائل سیاسی روز مکرر نقل شده است، لکن حتی یک سوره پیوسته کوچک از قرآن ترجمه نشده است! که لااقل در این مجمع الهی، آیات الهی علاوه بر تلاوت عربی به زبان مادری به گوش این امت فارس زبان برسد! و پیرامون قرآن و ذکر آیات به زبان قابل فهم و نص صریح قرآن به آموزش مردم پرداخته شود. در نهایت بدون پرداختن به قرآن که احسن حدیث است به ذکر همین جمله اکتفا می کنند که ( ان احسن الحدیث و ابلغ موعظه المتقین کتاب الله العزیز الحکیم) ولی اغلب، دریغ از یک برنامه مدون جهت پرداختن به تفهیم قرآن برای عوام مردم!
انگشت اشاره ی اولیاء و فرزندان رسول الله به سمت قرآن است.آیا قصور نیست که از قرآن چیزی نگوئیم و فقط در پایان خطبه یک تمجید سرسری از قرآن داشته باشیم؟
اگر عالم دینی، دلسوزانه احادیث ذوی القربی و اهل بیت پیامبر را ترجمه می کند و به عربی خواندن صرف آن احادیث اکتفا نمی کند تا امت و قوم رسول الله (که سلام و صلوات بر او و خاندان پاک او باد) در ایران، خط خود را از تکذیب کنندگان آیه ی 23 سوره ی شوری و شجره ی ملعونه جدا کنند، چرا این دلسوزی گسترش نیابد و کل قرآن با ترجمه سلیس و صحیح، جهت فهم بر سر منبرها و همه ی تریبونها فریاد نشود تا راه ما را از راه همه ی کفار و مشرکین جهان جدا کند؟! مگر نه این است که راسخون در علم، این دغدغه ی اصلی آنهاست در امر به معروف و نهی از منکر! آیا زمانی که کلام خدا را به زبان قوم خود ترجمه و به گوش ایشان رساندید، اجرتان، نزد خدا بیشتر نخواهد بود؟
قرآن کلام خداست پس مردم را با آن آشنا کنید تا به آن ایمان بیاورند مگر نه اینست که :
سوره ۷: الأعراف158 -
....فَآمِنُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ النَّبِیِّ الأُمِّیِّ الَّذِی یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَکَلِمَاتِهِ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ.
.....پس ایمان بیاورید به خدا و فرستادهاش، آن پیامبر درس نخواندهای که ایمان به خدا و کلماتش دارد و از او پیروی کنید تا هدایت یابید.
راه ما ایمان به خدا و رسولش است، همان رسول امی که ایمان به خدا و کلماتش دارد و پیروی ما از رسول یعنی ایمان به خدا و کلمات خداوند رحمن که سبب هدایت است.
نمی توان به خدا و رسول امی ایمان آورد و کلمات الله را که سبب هدایت رسول شده است و امر شدیم که از رسول پیروی کنیم و به کلمات الله ایمان بیاوریم تا هدایت شویم را کنار بگذاریم. و کلمات کتاب الله سبحان، بر طاقچه ها و در داشبورد ماشینها و بر سر مسلمین در شب قدر و در زبان ما فار س زبانها (با عربی خواندن) از باب فهم بسته بماند!
علاوه بر آیه ی فوق سفارش صریح الهی است، کسانی که به کتاب الهی تمسک جویند و نماز را بر پا دارند در زمره ی مصلحان، اجرشان ضایع نمی گردد:
سوره ۷: الأعراف170 -
وَالَّذِینَ یُمَسَّکُونَ بِالْکِتَابِ....
و آنها که به کتاب (خدا) تمسک جویند….
چه فراوان مدارس، مجالس ،سمینارها، کنفرانسها، جلسات، کلاسها،هیئتها، دانشگاهها ، دسته های عزاداری وبرنامه ها که قرآن در ابتدای آنها عربی تلاوت می شود و متاسفانه نه قاری و نه مستمع در پایان بهره ای از فهم معانی آن نداشته اند!
در جلسه ای پس از پایان تلاوت قاری، از کنار دست خود پرسیدم: آیات تلاوت شده ی فوق به چه چیز اشاره داشت؟ پاسخ داد: نمیدانم! پرسیدم چرا وبرای چه تلاوت شد؟ گفت: اول جلسه برکت دارد! آیا در نفهمیدن و ندانستن برکتی نهفته است؟ آیا پیکره جامعه ی اعراب دختر کش جاهلی با ندانستن و نفهمیدن، آنگونه منقلب شدند؟
آیا اگر پیامبرعربی، کلماتی را به زبان غیر عرب ، صبح تا شام در گوش قوم خود تلاوت می کرد، احدی از اعراب به خدای یکتا، رسولش و کلماتش ایمان می آورد؟
پس چرا ما از این ملت غیر عرب، چیزی محال را طلب می کنیم؟
آیا رسول اکرم (به اذن اله یکتا)در مکه، غیر از کار بر روی عقول و اندیشه ، چاره ای دیگر تدبیر کرد؟
براستی آیا روسا و برگزار کنندگان جلسات گوناگون در اقصی نقاط ایران، شرم دارند که قاریان در علاوه برقرائت عربی ،همزمان این کلام الهی که سرشار از پند و اندرز، حکایت و نصیحت، تشویق و ترساندن است را به فارسی سلیس ترجمه کنند؟!
آیا در این صورت گناهی رخ داده است؟!
آیا قرائت ترجمه ی فارسی در کنار نغمه ی عربی، مجلس فهم را رونق نمی بخشد؟ و در اینصورت خشنودی خالق عقول، در این مرز و بوم به بار نمی نشیند؟
آیا شیطان به عربی خواندن و نفهمیدن ونهراسیدن ما راضی است و یا به مطالعه فارسی قرآن و اندیشه کردن و متنبه شدن ما ؟
آیا کفار عرب به پیروی از شیاطین به اعراب مکه نمی گفتند که دستانتان را در گوش فرو برید تا آنچه محمد (سلام خدا بر او و خویشان او)می خواند را نشنوید و گمراه نشوید؟ چرا ؟ زیرا می دانستند که فهم کلام اعجازآمیز الهی، در عقول آدمی خانه تکانی می کند! و اولین ثمره ی آن خروج جهل(بخوانید شیطان) است.
لذاست که ما ایرانیان، اگر می خواهیم از گرد حفره آتش جهل پراکنده شویم، راهی جز خواندن و شنیدن کلام خدا به زبان مادری خود جهت فهم والاتر نداریم! حال هرکه می خواهد هرچه بگوید! راه اینست و لاغیر!
چه کسی می تواند و چه زمان می توان قصر جهل خوانی را فرو پاشید؟ و چه روز عالمان دین، مردم این سرزمین را دعوت به تلاوت همراه با فهم کلام الهی خواهند کرد؟
و اینچنین است که پیامبر از قوم خود در روزقیامت شکایت می کند که :
سوره ۲۵: الفرقان30 -
وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا
پیامبر عرضه داشت: پروردگارا! این قوم من از قرآن دوری جستند.
بله، کلامی که در بین فرزندان ما(دانش آموزان) تا دانشگاهیان و در مساجد ما تا تالارهای مسابقات قرآنی و نیز در بین فرهیختگانمان در کنفرانسها و سمینارها و جلسات، ترجمه و درک نشود، سرانجامی جز مهجور ماندن قرآن نخواهد داشت!
پیروی از کلمات الهی تعارف بردار نیست! نمی توانید عربی ندانید و همه ی عمر کتاب و کلماتش را به عربی بخوانید و انتظار فهم و درک و هدایت داشته باشید!
قرآن از چه چیز بیزار است؟
آیا جهل سبب سرنگونی بشر نیست؟ و آیا خداوند بدترین جانوران را جاهلان ذکر نکرده است؟
سوره ۸: الأنفال22 -
إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لاَ یَعْقِلُونَ
بدترین جنبندگان نزد خدا افراد کر و لالی هستند که اندیشه نمیکنند.
آیا همچنان قرآن را برای ثواب می بایست عربی خواند؟ حال آنکه قرائت مان عاری از فهم و اندیشه باشد؟ براستی کدام ثواب؟ آیا فهم ریشه ای آیه فوق ، ثوابی برای جهل باقی می گذارد؟
آیا نگران تلفظ غلط لغات قرآن باشیم لکن نگران عدم فهم آن نباشیم؟! غیر از اینست که لغات حاوی پیامی هستند که نگرانی از تلفظ خطا، نگرانی از فهم خطاست! پس کسی که نگران فهم و ادراک و تعقل نیست، او را چه باک از تلفظ خطا.
آیا مثل کسانی که تورات را حمل کنند و چیزی از آن نفهمند( و یا دانسته از دستورات آن اعراض کنند) به حمار تشبیه نشده است؟
سوره ۶۲: الجمعة5 -
مَثَلُ الَّذِینَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ یَحْمِلُوهَا کَمَثَلِ الْحِمَارِ یَحْمِلُ أَسْفَارًا بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ
کسانی که مکلف به تورات شدند ولی حق آن را ادا ننمودند مانند درازگوشی هستند که کتابهائی را حمل میکند، قومی که آیات الهی را تکذیب کردند مثال بدی دارند، و خداوند جمعیت ظالمان را هدایت نمیکند.
آیا ادای حق فرقان، فهم آن و سپس اجرای فرامین آن نیست؟ آیا روخوانی عربی و شنیدن عربی زحمتی بی مزد نیست؟ و بدتر آنکه نیندیشیدن و تدبر نکردن و ادا نکردن حق قرآن نیز ظلم است و خداوند قوم ظالم را هدایت نخواهد کرد!
کتاب قرآن در ماشین و یا قرآن جیبی در لباس ما حمل می گردد و یا بر روی طاقچه منزلمان موجود است! ولی چنانچه از اغلب مسلمین ایران بپرسند: یکبار این کتاب را از ابتدا تا انتها به فارسی سلیس مطالعه کرده اند تا بدانند، وحی الهی چه آموزه هائی را به انسان آموخته است؟پاسخ منفی ست! چرا؟
حمل کتاب و عدم فهم آن چه چیز را به ذهن متبادر می سازد؟
آیا نازل کننده وحی ابا دارد از تبیین حقایق؟
چقدر دلنشین خواهد بود اگر مردم ما که عشق اشان به الله زبان زد است، به دروازه ی فهم آیات کتاب الهی رهنمون شوند!
آیا فارس زبانی که در طول عمر خود یکبار قرآن را مطالعه نکرده و از معانی آن چیزی نفهمیده و در زنده بودن خود از فهم معانی لغات عربی نیز عاجز بوده ، پس از مرگ و هنگامی که جسد او در قبر قرار گرفت، جنازه ی او از آن آوای قر آن عربی که در مجلس ختمش می خوانند و یا از آن آیات عربی که بر سر مزارش تلاوت می کنند، چیزی خواهد فهمید؟ و بهره ای خواهد برد؟ آیا تعقل نمی کنند؟ نفس او نیز توسط ملائک بطور کامل اخذ شده و به عالم الغیب رد شده است. لذا در آخرت، این گلایه ی رسول الله او را فراوان عذاب خواهد داد که:
سوره ۲۵: الفرقان30 -
وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا
پیامبر عرضه داشت: پروردگارا! این قوم من از قرآن دوری جستند.
دوری جستن از قرآن یعنی:
عدم مطالعه ی قرآن و عدم آگاهی از بشارات و انذار الهی! رها کردن فهم قرآن یعنی عدم تفکر و تعقل در آیات و نهایتا ناتوانی در ممارست تقوی و در نتیجه جا ماندن از کاروان مومنان واقعی!
خطوط قرمز قرآن چیست؟
مهمترین خط قرمز قرآن خطر جهل است! اینکه عقل ناتوان گردد و اندیشه غائب!
مهمترین فرائض، در ناچاری برداشته شده است و حرامها، در ناتوانی و اضطرار، حلال گشته است!
(بعنوان مثال وجوب روزه که در ناتوانی برداشته شده است. و یا حکم گوشت مردار و خوک./مطابق با شرائطی که فقها ذکر کرده اند).
لکن همواره از عقل ، اندیشه و تفکر محافظت شده و مورد تکریم قرار گرفته است! و اجازه تعطیلی به آن داده نشده است!
سوره ۸: الأنفال22 -
إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لاَ یَعْقِلُونَ
بدترین جنبندگان نزد خدا افراد کر و لالی هستند که اندیشه نمیکنند.
چرا از کلمه ی کر و لال استفاده شده است؟
برای مثال اگر فردی با زبان فرانسه آشنا نباشد و متنی فرانسوی را برای ایشان بخوانند و سپس
به فرانسه از وی پیرامون آن متن سوالاتی بپرسند، مسلما مثل سوال شونده مثل کر و لال است!
حال چنانچه رسولان مرگ از ما که نام خود را مسلمان نهاده ایم، در باره ی موضوعات کتابمان /قرآن که موظف به ایمان به کلمات آن شده ایم بپرسند، چه پاسخی خواهیم داشت؟آیا می پذیرند که بگوئیم ما فارس زبان بودیم و کتاب عربی قرآن را نفهمیدیم؟!آیا در آنروز مثل ما که با معانی و فهم قرآن آشنا نشدیم مثل صم بکم نخواهد بود؟
آیا در آنروز کسانی که ما را تشویق به رو خوانی عربی بدون تجویز فهم کردند، از ما دفاع خواهند کرد؟ آیا در آنروز که پیامبر نزد الله از مهجور ماندن قرآن شکایت می کند، خدای عزیز، جهل ما به معانی و موعظه های حکمت آمیز قرآن و انواع بهانه های ما را خواهد پذیرفت؟
همان الهی که بارها تاکید بر مطالعه ی قرآن و تعقل و تفکر و اندیشه در آنرا داشته است؟!
(1یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ ای جامه به خود پیچیده!
(2قُمِ اللَّیْلَ إِلاَّ قَلِیلاشب را جز کمی، به پا خیز!
(3نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِیلا نیمی از شب را، یا کمی از آن کم کن.
(4أَوْ زِدْ عَلَیْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلا
یا بر نصف آن بیفزا، و قرآن را با دقت و تامل بخوان.
(20إِنَّ رَبَّکَ یَعْلَمُ أَنَّکَ تَقُومُ أَدْنَى مِن ثُلُثَیِ اللَّیْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِّنَ الَّذِینَ مَعَکَ وَاللَّهُ یُقَدِّرُ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ عَلِمَ أَن لَّن تُحْصُوهُ فَتَابَ عَلَیْکُمْ فَاقْرَؤُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ….
پروردگارت میداند که تو و گروهی از کسانی که با تو هستند نزدیک دو سوم از شب یا نصف یا ثلث آن را بپا میخیزید، و خداوند شب و روز را اندازه گیری میکند، او میداند که شما نمیتوانید مقدار آن را (دقیقا) اندازه گیری کنید، لذا شما را بخشید اکنون آن مقدار از قرآن که برای شما میسر است بخوانید ،…..
آیا حال که خداوند رحمن از سر لطف و بخشش، این شب زنده داری را از دوش ما برداشت، شایسته نیست که حق بندگی و شکر را بجا آوریم و روزانه و یا شبانه هرچقدر که میسر است، خود را به مطالعه ی این نور و فرقان عادت دهیم. نه خواندن سرسری و عربی که چیزی از آن نفهمیم بلکه آنرا با دقت و تامل مطالعه کنیم(َرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلا).
سوره ۳۹: الزمر9 -
.....قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ
.... بگو آیا کسانی که میدانند با کسانی که نمیدانند یکسانند؟ تنها صاحبان اندیشه متذکر میشوند!
چرا شرب خمر تحریم شد؟ و چرا قرآن، مومنان را از نزدیکی به نماز پس ازشرب خمر منع کرده است؟
سوره ۴: النساء43-
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَقْرَبُواْ الصَّلاَةَ وَأَنتُمْ سُکَارَى حَتَّىَ تَعْلَمُواْ مَا تَقُولُونَ….
ای کسانی که ایمان آوردهاید! در حال مستی به نماز نزدیک نشوید، تا بدانید چه میگویید!
آیا نمی توان گفت به قرآن گوش فرا ندهید و آنرا نخوانید تا آنکه بدانید چه می شنوید و چه میخوانید؟
پس آنچه خلاف عقل، علم و فهم باشد، تحریم است! چرا که بدانیم آنچه را میگوئیم و می خوانیم.
غضب نیز عقل را متاثر می کند و جهل را آشکار، لذا صبر و کظم غیظ از عزم امور است تا عقل و اندیشه همچنان شکوفا و زنده باقی بماند!
آیا غیر از این است که قرآن مخالف است با آنچه که عقل را تعطیل کند؟
آیا مباهات الهی به خلقت نفس صاحب عقل( قابل آزمون) نبود؟
او خیر و شر را به عقل داده (فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا) و از (نفس صاحب عقل) خواسته که انتخاب کند! از چه راهی انتخاب کند؟ ابزار چیست؟ اندیشیدن! چه در خواندن و چه در گفتن.
چقدر زیباست این مخلوق! وچه بسیار ملائک که در آسمان و زمین نظاره گر این احسن الخالقین اند !
آیا باور یافتید: آنچه عقل را تعطیل کند خط قرمز قرآن است؟
پس شما که فارس زبان هستید و به لغات عربی تسلط ندارید، برای یکبار هم که شده، ترجمه ای سلیس از قرآن را جستجو کرده و سپس فقط یکبار از ابتدا تا انتهای آنرا به زبان مادری خود، همراه با اندیشه مطالعه فرمائید.(البته هرچه بیشتر بهتر!).
اگر هم گفتند ثواب ندارد، ایرادی ندارد ، بدون ثواب اینکار را انجام دهید تا از برکات آن با خبر شوید و بدانید تا بحال از چه گوهری غافل بوده اید! و انگاه که اندیشه به کار آمد بالا تر از ثواب، خیر کثیر نزد شماست!
تاکید قرآن بر تعقل و تفکر
قرآن چند بار ما را به تعقل و تفکر دعوت کرده است؟ و چند بار متفکرین، عقلا و دانشمندان ما را خطاب قرار داده است؟
آیا بدون فهم معانی آیات الهی، تعقل کارائی خواهد داشت؟ کسی که قرآن را عربی بخواند و چیزی از گویش عربی نداند، تعقل در چه چیز کند؟
سوره ۳۸: ص29 -
کتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْکَ مُبَارَکٌ لِّیَدَّبَّرُوا آیَاتِهِ وَلِیَتَذَکَّرَ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ
این کتابی است پر برکت که بر تو نازل کردهایم تا در آیات آن تدبر کنند و صاحبان مغز (و اندیشه) متذکر شوند.
سوره ۲: البقرة269 -
یؤتِی الْحِکْمَةَ مَن یَشَاءُ وَمَن یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْرًا کَثِیرًا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ
(خدا) دانش و حکمت را به هر کس بخواهد (و شایسته بداند) میدهد، و به هر کس دانش داده شود، خیر کثیر داده شده است. و جز خردمندان، (این حقایق را درک نمیکنند، و) متذکر نمی گردند.
24تکرار: لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ- أَفَلاَ تَعْقِلُونَ- أَفَلَمْ تَکُونُوا تَعْقِلُونَ- إِن کُنتُمْ تَعْقِلُونَ.
22 تکرار: یَعْقِلُونَ- لِّقَوْمٍ یَعْقِلُونَ- لَّا یَعْقِلُونَ- أَفَلَا یَعْقِلُونَ.
29تکرار: قَلِیلًا مَّاتَذَکَّرُونَ- أَفَلاَ تَذَکَّرُونَ- لَّعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ- فَلَوْلَا تَذکَّرُونَ- أَفَلَا تَتَذَکَّرُونَ- لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ.
16تکرار: یَا أُوْلِی الْأَلْبَابِ- عِبْرَةٌ لِّأُوْلِی الأَلْبَابِ- أُوْلُواْ الأَلْبَابِ.
11تکرار: یَتَفَکَّرُونَ- وَلَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ- لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ.
3تکرار: أَفَلاَ تَتَفَکَّرُونَ- لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرُونَ.
آیا تا کنون با خود اندیشیده اید که کلمات وحی، چند بار از ما و پیشینیان ما خواسته است که کتاب را به فلان زبان بخوانند زیرا ثواب دارد؟!
در قرآن هیچ تاکیدی بر زبان و گویش قوم و ملتی خاص وجود ندارد!
زیرا هر قومی موظف به مطالعه کتاب خود و یا قرآن (ذکر للعالمین ) به زبان سلیس خویش است:
سوره ۱۴: إبراهیم- آیه 4
وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ فَیُضِلُّ اللّهُ مَن یَشَاءُ وَیَهْدِی مَن یَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ
ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر به زبان قومش تا (حقایق را) برای آنها آشکار سازد، سپس خدا هر کس را بخواهد (و مستحق بداند) گمراه و هر کس را بخواهد (و شایسته بداند) هدایت میکند، و او توانا و حکیم است.
به چه دلیل هر پیامبری که رسالت یافت، موظف شد سخن وحی را به لسان قوم خود با مردم در میان گذارد؟ و چرا هیچ زبانی تا به امروز به تنهائی قداست نیافت تا همه پیامبران به آن یک زبان سخن گویند؟
وحی الهی خمیر مایه ی اصلی هدایت بوده که در هنگام نزول، بلسان هر رسول در هر قوم و قبیله ای آسان گشته است. برای رسول عربی، عربی. رسل عبرانی، عبری و سایر رسل به زبان خودشان، که البته نام تمام انبیاء در قرآن ذکر نشده است.
چراکه هدف پس از ابلاغ ، تبیین و آشکار کردن راه/صراط بوده و راه تبیین، درک و فهم با ابزار اندیشه است. و اندیشه در فهم است . لذا زبان مادری هر قوم وسیله انتقال کلمه به قلب است. پس رسول به زبان قوم، حقیقت وحی را قرائت می کرد. و وحی به زبان رسول آن قوم آسان می گشت.
سوره ۴۴: الدخان 58-
فَإِنَّمَا یَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ
ما آن (قرآن) را بر زبان تو آسان ساختیم تا متذکر شوند.
سوره ۱۹: مریم 97-
فَإِنَّمَا یَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِینَ وَتُنذِرَ بِهِ قَوْمًا لُّدًّا
ما قرآن را بر زبان تو آسان ساختیم تا پرهیزکاران را بوسیله آن بشارت دهی و دشمنان سرسخت را انذار کنی.
پیامبری عربی به زبان عربی. آیا این تعادل پذیرفتنی نیست؟
برای مردمی عرب زبان، پیامبری هم زبان انتخاب شد و کلام وحی نیز به زبان همان قوم نازل شد تا مردم عرب زبان بتوانند تعقل خود را در ارتباط با فهم آیات بکار بندند:
سوره ۱۲: یوسف2 -
إِنَّا أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لَّعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ
ما آنرا قرآن عربی نازل کردیم تا شما درک کنید (و بیندیشید).
سوره ۴۱: فصلت44 -
وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا أَعْجَمِیًّا لَّقَالُوا لَوْلَا فُصِّلَتْ آیَاتُهُ أَأَعْجَمِیٌّ وَعَرَبِیٌّ...
هر گاه آن را قرآنی عجمی قرار میدادیم حتما میگفتند: چرا آیاتش روشن نیست ؟ آیا قرآن عجمی از پیغمبری عربی درست است ؟.....
ولی متاسفانه در ایران: مردمی فارسی زبان و قرائتی عربی!
چقدر در مدارس ما بر روی فهم آیات الهی به مقتضای سنین کودکانمان کار شده است؟
یک اشکال اساسی وجود دارد و آن نیز روشن نبودن و عدم فهم لغات عربی برای فارسی زبانان! چه کودک و چه بزرگ، فرقی نمی کند!
مرجع، قرآن عربی (وَهَذَا لِسَانٌ عَرَبِیٌّ مُّبِینٌ ) است، بی هیچ تعصب و حسادت قومی و قبیله ای! لکن فهم می بایست با زبان مادری صورت پذیرد، چرا که چاره ای جز این نیست!
واقعا ما را چه شده است؟ چرا اصرار داریم بر طبل جهالت، همچنان بکوبیم؟ آخر اندیشه ما کجا رفته است؟ از چه چیز نگرانیم که حاضر نمی شویم جامعه را به سمت فهم و درک قرآن سوق دهیم؟
با مرور آیات فوق چه جای بهانه است؟ اعراب جاهلی( که در اثر جهل نوزادان دختر خود را زنده به گور می کردند) آن زمان آنقدر می فهمیدند که بپرسند و یا بهانه کنند که قرآن عجمی و رسولی عربی! آنگاه ما که ادعای فهم و ادراک امان گوش فلک را کر کرده است، و تا ثریا قامت راست خواهیم کرد، جرات نداریم مردم و قوم خود را بسوی حداقل شنیدن قابل فهم سوق دهیم؟!
این از عجایب روزگار است! آیا ترغیب مردم به فهم راه الهی ، نگرانی و وسواس دارد؟
آیات زیر آموزنده است:
سوره ۲۶: الشعراء198 -
وَلَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَى بَعْضِ الْأَعْجَمِینَ
هر گاه ما آن را بر بعضی از عجم (غیر عرب) نازل میکردیم.
سوره ۲۶: الشعراء199 -
فَقَرَأَهُ عَلَیْهِم مَّا کَانُوا بِهِ مُؤْمِنِینَ
و او آنرا برایشان میخواند به آن ایمان نمیآوردند.
بله، چنانچه قرآن بر عرب به زبان غیر عرب می آمد، اقوام عرب به آن ایمان نمی آوردند. لکن ما ایرانیان( و شاید سایر امم) که قرآن و اسلام را پذیرفتند، این تعصب عربی دوران جاهلیت اعراب ( منظور برادران عرب زبان پس از اسلام نیست)را نداشتیم و لذا آنرا پذیرفتیم .
پس دقت داشته باشیم که با تعصب بی جا بر روی لغت عربی، و ثواب عربی خواندن و تحمیل آن به جامعه فارسی زبان، و هزار بهانه ی غلو کارانه از آن طرف بام نیفتیم!
حال که لطف خداوند کریم شامل حال ما شد و به کمک عقل و اندیشه، حقیقت را ولو به زبان غیر قوم خود پذیرفتیم، یک گام دیگر نیز برداریم و آنرا به زبان مادری مطالعه کنیم. و پس فهم آیات ممارست کنیم در کسب تقوی!
مسلما سنگینی بار ترجمه ی دقیق آن بر دوش زبان دانان،لغت شناسان، عالمان و فقهای واقعی (راسخون در علم) است که انصافا از عهده ی آن نیز برآمدند(بعنوان مثال: ترجمه ی سلیس و روان آیت ا...مکارم شیرازی) .در حین مطالعه ی فارسی، می توانیم به متن نورانی عربی آن نیز رجوع کنیم. متنی که الله سبحانه و تعالی آنرا حفظ فرموده است:
سوره ۱۵: الحجر9 -
إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ
ما قرآن را نازل کردیم، و ما بطور قطع آن را پاسداری میکنیم.
خیالات و آرزوها
متاسفانه عده ای از مردم ساده دل، قرآن را فراتر از آن می دانند که آنرا بفهمند و در معانی آن اندیشه کنند و لذا برای شفا گرفتن و رسیدن به آمال و آرزوها ی دنیوی و یا بهشت اخروی به پندارهایشان دل بسته اند و غافل اند از اینکه قرآن صراط و راه است و بدون مطالعه و فهم آن، راه را گم می کنیم و تلاش ما باید در جهت فهم قرآن باشد و به قرآن تمسک جوئیم :
وَالَّذِینَ یُمَسَّکُونَ بِالْکِتَابِ..../اعراف-170
و آنها که به کتاب (خدا) تمسک جویند….
چراکه : وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى /برای انسان چیزی جز سعی و تلاشش نیست!
فلذا همین افراد که معتقدند، قرآن (پناه بر الله)وردی ست از آسمان، آیه ی زیر را مطالعه نکرده اند، البته شاید قرآئت عربی آن به گوششان خورده باشد ولی چون فارس زبان هستند از معنی آن چیزی درک نکرده اند:
سوره ۲: البقرة78 -
وَمِنْهُمْ أُمِّیُّونَ لاَ یَعْلَمُونَ الْکِتَابَ إِلاَّ أَمَانِیَّ وَإِنْ هُمْ إِلاَّ یَظُنُّونَ
و پارهای از آنها عوامانی هستند که کتاب خدا را جز یک مشت خیالات و آرزوها نمیدانند، و تنها به پندارهایشان دل بستهاند!
آیا سخنان فوق مختص اهل کتاب است؟ و یا عوام ما نیز می بایست متنبه شده و عبرت گیرند؟
ایرانیان عزیز بدانند که قرآن پند و اندرز و حکمت و علم است و راه رسیدن به باغ جاودان، فهم اندرزهای این کتاب بزرگ الهی ست. اندرزها ما را تشویق به انجام و انذارها، نهی از انجام کاری می کنند.
دل خوش کردن به یک سری احادیث که نگاه به قرآن چنین است و چنان است، و یا قرآن را غلط بخوانی ملائک آنرا صحیح به آسمان می برند، ما را غافل نکند. در جای جای قرآن، بشر به تفکر و اندیشه در فهم موعظه ها مورد خطاب است و لا غیر!
سوره ۱۰: یونس57 -
یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْکُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ
ای مردم! اندرزی از سوی پروردگارتان برای شما آمده، و درمان آنچه در سینههاست، و هدایت و رحمت برای مؤ منان.
9تکرار: موعظه
دغدغه ی وحی پس از بیان انواع قصص، پندها و موعظه ها چیست؟ آیا غیر از این است که ما بنی آدم را به تفکر وادارد؟!
سوره ۷: الأعراف176 -
.....فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ
.......این داستانها را (برای آنها) بازگو کن شاید بیندیشند (و بیدار شوند).
لذا قرآن بیانی سلیس و روان و قابل فهم برای جهانیان است، تا علمای هر قوم آنرا ترجمه ای سلیس و روان کرده و مردم خود را تشویق به مطالعه و تفکر در آیات آن نمایند و این کتاب، موعظه هایش را به پرهیزکارن گوشزد می نماید:
سوره ۳: آل عمران138 -
هَذَا بَیَانٌ لِّلنَّاسِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةٌ لِّلْمُتَّقِینَ
این بیانی است برای عموم مردم؛ و هدایت و اندرزی است برای پرهیزکاران!
مرجعی عربی و مبین که مکه، ام القری آنست و همه ی اطرافیان مکه در تمام جهان، در طول این مدت، موج آنرا دریافت کرده اند و این کتاب به اغلب زبانها ترجمه شده است، خصوصا در ایران:
سوره ۶: الأنعام92 -
وَهَذَا کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ مُبَارَکٌ مُّصَدِّقُ الَّذِی بَیْنَ یَدَیْهِ وَلِتُنذِرَ أُمَّ الْقُرَى وَمَنْ حَوْلَهَا…
و این کتابی است که آنرا نازل کردیم، کتابی است پر برکت که آنچه را پیش از آن آمده تصدیق می کند، و برای اینکه (مردم) ام القری (مکه) و آنها که گرد آن هستند بترسانی،….
سوره انعام- آیات 155 الی :157
- وَهَذَا کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ مُبَارَکٌ فَاتَّبِعُوهُ وَاتَّقُواْ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ
و این کتابی است پر برکت که ما (بر تو) نازل کردیم، از آن پیروی نمائید و پرهیزگاری پیشه کنید تا مورد رحمت قرار گیرید.
- أَن تَقُولُواْ إِنَّمَا أُنزِلَ الْکِتَابُ عَلَى طَآئِفَتَیْنِ مِن قَبْلِنَا وَإِن کُنَّا عَن دِرَاسَتِهِمْ لَغَافِلِینَ
(ما این کتاب را با اینهمه امتیازات نازل کردیم) تا نگوئید کتاب آسمانی تنها بر دو طایفه پیش از ما (بر یهود و نصاری) نازل شده بود و ما از درس و بحث و بررسی آنها بیخبر بودیم.
- أَوْ تَقُولُواْ لَوْ أَنَّا أُنزِلَ عَلَیْنَا الْکِتَابُ لَکُنَّا أَهْدَى مِنْهُمْ فَقَدْ جَاءکُم بَیِّنَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن کَذَّبَ بِآیَاتِ اللّهِ وَصَدَفَ عَنْهَا سَنَجْزِی الَّذِینَ یَصْدِفُونَ عَنْ آیَاتِنَا سُوءَ الْعَذَابِ بِمَا کَانُواْ یَصْدِفُونَ
(ایرانیان عزیز توجه کنید!)
یا نگوئید اگر کتاب آسمانی بر ما نازل میشد از آنها هدایت یافته تر بودیم، اینک آیات و دلایل روشن از جانب پروردگارتان برای شما آمد و همچنین هدایت و رحمت او، با اینحال چه کسی ستمکارتر از آنها که آیات خدا را تکذیب کردند و از آن روی گردانیدند یافت میشود، اما بزودی کسانی را که از آیات ما روی گردانیدند به خاطر همین اغراض بی دلیلشان مجازات شدید خواهیم کرد.
آیا تذکر فوق مختص اعراب است؟
به هر حال جامعه ی ایرانی بدانند در آخرت بهانه ای پذیرفته نیست ! نمی توانیم شانه خالی کنیم که قرآن عربی بود و ما ندانستیم و یا ما سواد نداشتیم و یا ترجمه ای خوب پیدا نکردیم و یا علماء، ما را به مطالعه فارسی و فهم آن ترغیب نکردند!
البته از علماء سوال خواهد شد که چرا بجای تشویق مردم به مطالعه و فهم قرآن، آنها را به آرزوها و آمال نسبت به کتاب مشغول کردند! لذا حجت و تکلیف از مردم برداشته نخواهد شد!
(گرچه حساب راسخون در علم همچون مراجعی که در این راه (ترغیب عوام به فهم کتاب/ و یا همت در ترجمه سلیس قرآن) تلاش که نه! باید گفت جهاد کردند، جداست/اجر همه ی ایشان با الله سبحانه و تعالی).
همانطور که برای خرید لباس ده ها مغازه را پشت سر می گذاریم، موظفیم که در انتخاب ترجمه ی سلیس و روان و واقعی از قرآن نیز لااقل چهارتا کتاب فروشی را جستجو نمائیم.
قرآن عربی ست، می بایست بارها و بارها ترجمه ی آنرا مطالعه کنیم تا کم کم نور آن وارد قلبمان شود و روح آن کلمات ، اعمال ما را هنگام انتخاب خیر و شر کنترل نماید. وای بحال کسی که از معانی سرشار از پند و اندرز و حکمت و علم قرآن غافل باشد و دل خود را به تلاوت عربی و نفهمیدن معانی خوش کرده باشد.
هرکس به آخرت امید دارد، سعی در فهم و اندیشیدن کلام وحی را دستور کار خود قرار می دهد، پس از فهم لغات و معانی، وظیفه اصلی که همان عمل صحیح و ایمان است شروع می گردد:
سوره ۱۷: الإسراء19 –
وَمَنْ أَرَادَ الآخِرَةَ وَسَعَى لَهَا سَعْیَهَا وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِکَ کَانَ سَعْیُهُم مَّشْکُورًا
و آن کس که سرای آخرت را بطلبد و سعی و کوشش خود را برای آن انجام دهد، در حالی که ایمان داشته باشد، سعی و تلاش او (از سوی خدا) پاداش داده خواهد شد.
تاکید کتاب الهی بر فهم معانی وحی
ما در قرآن یک آیه سراغ نداریم که مردم را تشویق به تلفظ ظاهر کلمات عربی و غفلت از فهم معانی آیات کرده باشد! لکن آیاتی که بر فهم ، اندیشه ، تعقل و تفکر تاکید دارند را در زیر می آوریم تا این اندیشه ی غلط و تاریخی که به فهم و تفکر مردم کاری ندارد از میان برداشته شود:
در ادامه آیاتی که مطالعه و فهم این کتاب خواندنی(قرآن) را تایید و تاکید می کند، ذکر می گردد.
باشد تا ناباوران، باور کنند که این کتاب وردخوانی و نغمه سرائی را توصیه نمی کند، بلکه همه را به فهم، اندیشه، تفکر و تعقل تشویق می نماید.
به گذشتگان و پدران خود اتکاء نکنیم که قرآن را برای آمال و آرزوها در طاقچه های خاک خورده جهت تبرک خانه نگاه می داشتند و یا به قرآن عربی بدون دانستن معانی آن در مجالس ترحیم و ختم و جلسات قرآن، گوش فرا می دادند و یا بر مزار و قبور مردگان چند آیه ای عربی می خواندند، که نه جنازه بهره ای داشت و نه قاری! و منتهای همت اشان، ختم قرآن به عربی(بدون بهره مندی از فهم معانی متعالی ) در ماه رمضان بود. متاسفانه بضاعت اشان را آنگونه یافتند!
و به علمائی اتکاء نکنیم که نگاه به لغات عربی قرآن را ثواب می دانند، و یا عربی خواندن قرآن را حتی به غلط ارزشمند دانسته و معتقدند که ملائک صحیح آنرا بالا میبرند! خیر- مطالعه ی فارسی سلیس قرآن با توجه به پیچیدگی های جوامع و شرایط کنونی جهان ، از ضروریات است. گرچه این ضرورت از بدو نزول وحی حائز اهمیت بوده است. و اگر به عربی تسلط یافتیم که مسلما، مطالعه عربی گوارا تر و دلپذیر تر است.
بقره/170
وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنزَلَ اللّهُ قَالُواْ بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَیْنَا عَلَیْهِ آبَاءنَا أَوَلَوْ کَانَ آبَاؤُهُمْ لاَ یَعْقِلُونَ شَیْئًا وَلاَ یَهْتَدُونَ
و هنگامی که به آنها گفته شود از آنچه خدا نازل کرده است پیروی کنید، میگویند: بلکه ما از آنچه پدران خود را بر آن یافتیم پیروی مینمائیم، آیا نه این است که پدران آنها چیزی نمیفهمیدند و هدایت نیافتند؟!
بقره239/
....فَاذْکُرُواْ اللّهَ کَمَا عَلَّمَکُم مَّا لَمْ تَکُونُواْ تَعْلَمُونَ
0000خدا را یاد کنید! همانگونه که خداوند، چیزهایی را که نمیدانستید، به شما تعلیم داد.
بقره/151
کَمَا أَرْسَلْنَا فِیکُمْ رَسُولًا مِّنکُمْ یَتْلُو عَلَیْکُمْ آیَاتِنَا وَیُزَکِّیکُمْ وَیُعَلِّمُکُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَیُعَلِّمُکُم مَّا لَمْ تَکُونُواْ تَعْلَمُونَ
همانگونه رسولی در میان شما از نوع خودتان فرستادیم تا آیات ما را بر شما بخواند، و شما را تزکیه کند، و کتاب و حکمت بیاموزد، و آنچه نمیدانستید به شما یاد دهد.
آل عمران/79
….وَلَکِن کُونُواْ رَبَّانِیِّینَ بِمَا کُنتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکِتَابَ وَبِمَا کُنتُمْ تَدْرُسُونَ
……بلکه مردمی الهی باشید، آنگونه که کتاب خدا را میآموختید و درس میخواندید!
بقره/231
….وَاذْکُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ عَلَیْکُمْ وَمَا أَنزَلَ عَلَیْکُمْ مِّنَ الْکِتَابِ وَالْحِکْمَةِ یَعِظُکُم بِهِ وَاتَّقُواْ اللّهَ…..
…..و به یاد بیاورید نعمت خدا را بر خود، و کتاب آسمانی و علم و دانشی که بر شما نازل کرده، و شما را با آن، پند میدهد! و از خدا بپرهیزید…..
آل عمران/138
هَذَا بَیَانٌ لِّلنَّاسِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةٌ لِّلْمُتَّقِینَ
این بیانی است برای عموم مردم؛ و هدایت و اندرزی است برای پرهیزکاران!
نساء/82
أَفَلاَ یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ کَانَ مِنْ عِندِ غَیْرِ اللّهِ لَوَجَدُواْ فِیهِ اخْتِلاَفًا کَثِیرًا
آیا درباره قرآن نمیاندیشند که اگر از ناحیه غیر خدا بود اختلافات فراوانی در آن مییافتند.
بقره/44
أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَکُمْ وَأَنتُمْ تَتْلُونَ الْکِتَابَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ
آیا مردم را به نیکی دعوت میکنید، اما خودتان را فراموش مینمائید با اینکه شما خودتان کتاب را میخوانید، آیا هیچ فکر نمیکنید؟
سوره ۴: النساء-43
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَقْرَبُواْ الصَّلاَةَ وَأَنتُمْ سُکَارَى حَتَّىَ تَعْلَمُواْ مَا تَقُولُونَ…
ای کسانی که ایمان آوردهاید! در حال مستی به نماز نزدیک نشوید، تا بدانید چه میگویید!...
سوره ۴: النساء-58
…إِنَّ اللّهَ نِعِمَّا یَعِظُکُم بِهِ…
…خداوند پند و اندرزهای خوبی به شما میدهد،….
سوره ۴: النساء-66
….وَلَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُواْ مَا یُوعَظُونَ بِهِ لَکَانَ خَیْرًا لَّهُمْ وَأَشَدَّ تَثْبِیتًا
…..و اگر اندرزهایی را که به آنان داده میشد، انجام میدادند، به سود آنها بود و موجب تقویت ایمان آنها میگردید.
- لازمه انجام اندرز، فهم موعظه در مرحله ی ابتدائی است. حتی اگر قتال در راه خدا باشد.
سوره ۴: النساء-131
…وَلَقَدْ وَصَّیْنَا الَّذِینَ أُوتُواْ الْکِتَابَ مِن قَبْلِکُمْ وَإِیَّاکُمْ…
….و ما سفارش کردیم به کسانی که پیش از شما دارای کتاب آسمانی بودند و همچنین به شما که….:
- آیا سفارش خیرخواه، فهمیدنی و درک شدنی است یا اینکه عربی بخوانیم و سریع بگذریم و چیزی نفهمیم و برویم آن دنیا ثواب ختم قرآن و سفارشی را که نفهمیدیم بگیریم؟! پس عقل مان کجاست؟ کدام ثواب؟!
سوره ۹: التوبة 6-
وَإِنْ أَحَدٌ مِّنَ الْمُشْرِکِینَ اسْتَجَارَکَ فَأَجِرْهُ حَتَّى یَسْمَعَ کَلاَمَ اللّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ذَلِکَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ یَعْلَمُونَ
و اگر یکی از مشرکان از تو پناهندگی بخواهد به او پناه ده تا کلام خدا را بشنود (و در آن بیندیشد) سپس او را به محل امنش برسان چرا که آنها گروهی ناآگاهند.
مشرک حق شنیدن و فهمیدن قرآن و کلام الله سبحان در آن دوره ی جاهلیت را دارد، حتی تا آنجا که او را با امنیت به محل امنش برسانند! آنگاه ما ایرانیان به خرافه بسنده کنیم و دل خوش داریم که عربی بخوانیم که ثواب دارد! چه ثوابی؟ آیا با عربی خواندن و نفهمیدن کلام خدا، خود را به سخره نگرفتیم!
سوره ۹: التوبة11 –
…وَنُفَصِّلُ الآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ
…و ما آیات خود را برای گروهی که میدانند)و می اندیشند) شرح میدهیم.
سوره ۹: التوبة97 –
الأَعْرَابُ أَشَدُّ کُفْرًا وَنِفَاقًا وَأَجْدَرُ أَلاَّ یَعْلَمُواْ حُدُودَ مَا أَنزَلَ اللّهُ عَلَى رَسُولِهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ
عربهای بادیه نشین کفر و نفاقشان شدیدتر است و به جهل از حدود (و مرزهای) آنچه خدا بر پیامبرش نازل کرده سزاوارترند، و خداوند دانا و حکیم است.
- آیا ما ایرانیان نیز با نفهمیدن آنچه خدا بر پیامبرش نازل فرموده، خواهان پیروی از جهل اعراب بادیه نشین جاهلی هستیم؟! تاکید آیه ی فوق بر چیست؟ نغمه سر دادن عربی ! ختم یک روزه و یکماهه قرآن ! روی سر قرار دادن کتاب الهی! و یا فهم مرزها و حدود الهی که بر پیامبر نازل شده است؟! آیا اگر کسی کل قرآن را بارها در طول عمر خویش ، عربی خواند و به معانی آن توجه نکرد، جهل ایشان به حدود الهی زدوده خواهد شد؟ و آیا در این صورت ثوابی برای چنین فردی متصور خواهد بود؟ چرا نمی اندیشیم؟!
آل عمران/164
لَقَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَى الْمُؤمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِهِ وَیُزَکِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَإِن کَانُواْ مِن قَبْلُ لَفِی ضَلالٍ مُّبِینٍ
خداوند بر مؤ منان منت نهاد ( نعمت بزرگی بخشید) هنگامی که در میان آنها، پیامبری از جنس خودشان برانگیخت؛ که آیات او را بر آنها بخواند، و کتاب و حکمت به آنها بیاموزد؛ اگر چه پیش از آن، در گمراهی آشکار بودند.
_ چنانچه ما نیز این کتاب را به زبان خودمان مطالعه کنیم و در آن تفکر کنیم مانند آن است که پیامبر عربی قریشی(سلام خدا بر او و خویشان او باد) در میان ما و به زبان و همزمان با ما ظهور کرده است.
سوره ۳: آل عمران 187-
وَإِذَ أَخَذَ اللّهُ مِیثَاقَ الَّذِینَ أُوتُواْ الْکِتَابَ لَتُبَیِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَلاَ تَکْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَرَاء ظُهُورِهِمْ وَاشْتَرَوْاْ بِهِ ثَمَنًا قَلِیلًا فَبِئْسَ مَا یَشْتَرُونَ
و (بخاطر بیاورید) هنگامی را که خداوند از اهل کتاب پیمان گرفت که حتما آنرا برای مردم آشکار سازید و کتمان نکنید، اما آنها آنرا پشت سر افکندند، و به بهای کمی مبادله کردند، چه بد متاعی خریدند؟
- آیا اگر عالمی بجای آنکه ذهن و عقول مردم را با مفاهیم و معنای کتاب الهی و اندرزها و حکمتها آشنا سازد تا مردم اندیشه کنند و در س بیاموزند، بیاید و بگوید:
- قرآن مقامی والاتر از درک بشری دارد.
- اگر عربی نخوانید بهره و ثوابی نبردید.
- اگر آنرا بخوانید و بفهمید چون معانی متفاوت در اذهان مختلف پدید می آید که تفسیر به رای است پس فهم شما گناهی نابخشودنی ست.
- قرآن را عربی بخوانید چون غلط آنرا ملائک تصحیح کرده بالا می برند.
آیا این عالم، دانسته و یا ندانسته مصداق آیه ی فوق نیست؟
آیا مطالعه ی ترجمه ی روان قرآن سبب پرهیز مردم (آنکه خدا او را هدایت کند) نمی شود؟
پس چرا با خرافه پراکنی ها مانع راه الهی شویم؟!
سوره ۶: الأنعام 156- و 157-
أَن تَقُولُواْ إِنَّمَا أُنزِلَ الْکِتَابُ عَلَى طَآئِفَتَیْنِ مِن قَبْلِنَا وَإِن کُنَّا عَن دِرَاسَتِهِمْ لَغَافِلِینَ
(ما این کتاب را با اینهمه امتیازات نازل کردیم) تا نگوئید کتاب آسمانی تنها بر دو طایفه پیش از ما (بر یهود و نصاری) نازل شده بود و ما از بحث و بررسی آنها بیخبر بودیم.
- بله این کتاب برای درس گرفتن و مطالعه و بحث و بررسی نازل شده است. این کتاب با عقول مردم کار دارد. چرا که آنها را پرهیز می دهد از اینکه با تعطیل کردن عقل و تفکر، همچون چهارپایان بلکه پائین تر سقوط و هبوط کنند!
أَوْ تَقُولُواْ لَوْ أَنَّا أُنزِلَ عَلَیْنَا الْکِتَابُ لَکُنَّا أَهْدَى مِنْهُمْ فَقَدْ جَاءکُم بَیِّنَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن کَذَّبَ بِآیَاتِ اللّهِ وَصَدَفَ عَنْهَا سَنَجْزِی الَّذِینَ یَصْدِفُونَ عَنْ آیَاتِنَا سُوءَ الْعَذَابِ بِمَا کَانُواْ یَصْدِفُونَ
یا نگوئید اگر کتاب آسمانی بر ما نازل میشد از آنها هدایت یافته تر بودیم، اینک آیات و دلایل روشن از جانب پروردگارتان برای شما آمد و همچنین هدایت و رحمت او، با اینحال چه کسی ستمکارتر از آنها که آیات خدا را تکذیب کردند و از آن روی گردانیدند یافت میشود، اما بزودی کسانی را که از آیات ما روی گردانیدند به خاطر همین اغراض بیدلیلشان مجازات شدید خواهیم کرد.
- بله ایرانیان گرامی، هم اکنون فرقان الهی در بین شماست عاری از هرگونه تحریف! سندی عربی و الهی با ترجمه های روان و سلیس جهت ادراک!
با عربی خواندن و نفهمیدن حقیقت،بهانه ای بابت این دلیل که کتاب عربی بود و ما نفهمیدیم پذیرفته نیست!
سوره ۷: الأعراف179 -
وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِّنَ الْجِنِّ وَالإِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاَّ یَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْیُنٌ لاَّ یُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لاَّ یَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَئِکَ کَالأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ
به طور مسلم گروه بسیاری از جن و انس را برای دوزخ آفریدیم، آنها دلها (عقلها)ئی دارند که با آن (اندیشه نمیکنند و) نمیفهمند و چشمانی دارند که با آن نمیبینند و گوشهائی دارند که با آن نمیشنوند، آنها همچون چهار پایانند، بلکه گمراه تر اینان همانا غافلانند (زیرا با اینکه همه گونه امکانات هدایت دارند باز هم گمراهند).
سوره ۷: الأعراف185 -
…فَبِأَیِّ حَدِیثٍ بَعْدَهُ یُؤْمِنُونَ
…….(اگر به این کتاب آسمانی روشن ایمان نیاورند) به کدام سخن بعد از آن ایمان خواهند آورد؟
سوره ۳: آل عمران190 –و 191
إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ لآیَاتٍ لِّأُوْلِی الألْبَابِ
مسلما در آفرینش آسمانها و زمین و آمد و رفت شب و روز، نشانههای (روشنی) برای صاحبان خرد و عقل است.
-191الَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىَ جُنُوبِهِمْ وَیَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذا بَاطِلًا سُبْحَانَکَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
همانها که خدا را در حال ایستادن و نشستن و آنگاه که بر پهلو خوابیدهاند، یاد میکنند، و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین میاندیشند، (و میگویند) بار الها این را بیهوده نیافریدهای، منزهی تو، ما را از عذاب آتش نگاه دار.
- آیا اینهمه دلیل جهت توجه به عقل و اندیشه و تفکر کفایت نمی کند تا از خواب غفلت بیدار شویم و کتاب دنیا و آخرت امان را حتی برای یکبار به زبان مادری خود مطالعه نمائیم؟!
آیه ی فوق چه می فرماید؟ آیا تاکید ندارد که با تفکر در خلقت الهی در هر حالتی از احوال خدا را به یاد آوریم؟
کجای تورات و انجیل واقعی و کجای کتب الهی از ابتدا تا نور قرآن، درک کلام الهی و یادآوری الله با عظمت، بدون تعقل و تفکر خواسته شده است؟! آنها ئی که مدعی اند قرائت عربی قرآن بدون فهم معانی ثواب دارد، یک دلیل از کتب الهی ارائه دهند !
سوره ۳: آل عمران193 -
رَّبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِیًا یُنَادِی لِلإِیمَانِ أَنْ آمِنُواْ بِرَبِّکُمْ فَآمَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَکَفِّرْ عَنَّا سَیِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الأبْرَارِ
پروردگارا، ما صدای منادی توحید را شنیدیم، که دعوت میکرد به پروردگار خود ایمان بیاورید و ما ایمان آوردیم، (اکنون که چنین است) پروردگارا، گناهان ما را ببخش، و ما را با نیکان (و در مسیر آنها) بمیران!
سوره ۳: آل عمران194 -
رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلَى رُسُلِکَ وَلاَ تُخْزِنَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّکَ لاَ تُخْلِفُ الْمِیعَادَ
پروردگارا، آنچه را به وسیله پیامبران ما را وعده فرمودی، به ما مرحمت کن، و ما را در روز رستاخیز رسوا مگردان، زیرا تو هیچگاه از وعده خود تخلف نمیکنی.
- آیا در قیامت شرم نخواهیم کرد که در کشوری اسلامی، مسلمان زاده شدیم و بارها قرآن را به عربی شنیدیم و خواندیم ولی یکبار در آن تدبر نکردیم که بدانیم وعده های الهی به پیامبرانش بر ما چه بوده است؟ آیا آنهمه غور و مطالعه پیرامون مکاتب مادی و تحصیل زدگی، ما را از این مهم غافل کرد؟ و ما را راضی کرد که در ماه رمضان کتاب را بر سر بگذاریم تا در سر نرود و یا آنرا سرسری عربی بخوانیم و بگوئیم ترتیل خواندم و یکماهه تمام کردم! آیا معنی وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا اینست؟
و یا هدف از آن برنامه شب بیدار ماندنها، پابرجاتر و با استقامت تر کردن عقل و اندیشه در اعتقادی است که قرار است روزهای پر آمد و شد ما را پوشش دهد که از ذکر اله یکتا حتی لحظه ای غافل نشویم!إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّیْلِ هِیَ أَشَدُّ وَطْءًا وَأَقْوَمُ قِیلًا
اگر در جستجوی درک واقعی کلمه ترتیل خواندن هستیم به آیه ی زیر و ترجمه ی آن توجه ویژه نمائیم:
سوره ۲۵: الفرقان32 -
وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَیْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً کَذَلِکَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَکَ وَرَتَّلْنَاهُ تَرْتِیلًا
و کافران گفتند: چرا قرآن یکجا بر او نازل نمیشود؟ این بخاطر آنست که قلب تو را محکم داریم، و آن را تدریجا بر تو خواندیم
- بله قرآن را باید شمرده شمرده و بدون عجله و بتدریج مطالعه کرد تا قلب را استوار و محکم سازد.
آن وقت کتاب را روی سر می گذاری و در طول عمر پنجاه ساله ی خود حتی یکبار از خود نمی پرسی که این کتاب چه میگوید؟ آنرا سرسری و عربی می خوانی و دل خوش کرده ای که ترتیل می خوانی؟ این ترتیل عربی، چقدر قلبت را محکم کرده است؟
حدیث نقل می کنیم که یکساعت تفکر بهتر است از هزار سال عبادت! پس چرا عمل نمی کنیم؟!
سوره ۷: الأعراف204 -
وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُواْ لَهُ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ
هنگامی که قرآن خوانده شود گوش فرا دهید و خاموش باشید تا مشمول رحمت خدا شوید.
- بله در جلسات قرآن ، خاموشیم! ولی آیا می شنویم آنچه را باید بفهمیم و درک کنیم؟
خیر! چون عربی بلد نیستیم و به معانی آن همچون زبان مادری آشنا نیستیم.
پس هدف از دعوت به شنیدن و خاموش بودن چیست؟
سوره ۸: الأنفال21و22 -
وَلاَ تَکُونُواْ کَالَّذِینَ قَالُوا سَمِعْنَا وَهُمْ لاَ یَسْمَعُونَ
و همانند کسانی نباشید که میگفتند: شنیدیم ولی در حقیقت نمیشنیدند.
إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لاَ یَعْقِلُونَ
بدترین جنبندگان نزد خدا افراد کر و لالی هستند که اندیشه نمیکنند.
- خط کش شما ایرانی عزیز حرف و حدیث این و آن نباشد، معیار شما چنانچه همین سه آیه ی فوق باشد، کفایت می کند که این معجزه ی الهی، شما را نجات دهد و بدانی که هر گاه از تو خواسته شد که به چیزی گوش فرا دهی، باید به تو احترام بگذارند و شرایط گوش دادن تو را که عبارت است از ترجمه ی آن موضوع برای تو، فراهم آورند! چه در رسانه های جمعی، چه در مساجد، چه در نماز جمعه، چه در سمینارها، وچه در مدارس و هیئتها و جلسات قرآن.
و الا مثل ما مثل آیه 21سوره ی انفال خواهد بود و در سرای آخرت خواهیم دید که با کسانی که از اندیشه ی خود استفاده نکردند(آیه ی 22 سوره ی انفال) چه معامله ای می شود!
یک یادداشت به واعظ یا قاری یا مدیر جلسه بدهید و از او بخواهید که ترجمه ی آیات را شیوا و سلیس بیان کنند. این احترام به شعور شما فارس زبان عزیز است!
چرا ما ایرانیان این شأن را برای خود قائل نیستیم که دستورالعمل دین امان را به زبان خودمان بیاموزیم و بفهمیم .
"در جلسه ای ، دوستی گفت که از فرزند خردسالش در مدرسه خواسته اند که آیه الکرسی را حفظ کند. من از والدین خردسال خواستم که ترجمه ی آیه الکرسی را به فرزندشان بیاموزند، ولی ایشان مقاومت کردند که نمره اش کم می شود!. فرزندشان گفت: چرا معنی آنرا حفظ کنم؟ من از او پرسیدم کلاس شما چند دانش اموز دارد؟ پاسخ داد31 نفر. به او یادآوری کردم که اگر معنی آنرا حفظ کند و سر کلاس فارسی بخواند، یک فرق با 30همکلاسی خود خواهد داشت، اینکه آنچه را او از قرآن می خواند، همه می فهمند، ولی آنچه آنها به عربی می خوانند، نه خود می فهمند و نه دیگران خواهند فهمید! خردسال دبستانی پذیرفت و پس از گرفتن نمره ی بیست، از او تقاضا شد که در زنگ صبحگاهی سر صف و پشت بلند گو برای همه ی دانش آموزان مدرسه، آنرا اجرا کند. چرا که خداوند عزیز پاداش کار نیک را هم در دنیا و هم در آخرت بطور کامل می دهد و بر آن می افزاید."
بقره/269
یُؤتِی الْحِکْمَةَ مَن یَشَاءُ وَمَن یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْرًا کَثِیرًا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ
(خدا) دانش و حکمت را به هر کس بخواهد (و شایسته بداند) میدهد، و به هر کس حکمت داده شود، خیر فراوانی داده شده است. و جز خردمندان، (این حقایق را درک نمیکنند، و) متذکر نمی گردند.
بقره/282
….وَیُعَلِّمُکُمُ اللّهُ وَاللّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ
…..و خداوند به شما تعلیم میدهد، خداوند به همه چیز داناست.
انعام/114
….وَهُوَ الَّذِی أَنَزَلَ إِلَیْکُمُ الْکِتَابَ مُفَصَّلًا وَالَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ یَعْلَمُونَ أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِّن رَّبِّکَ بِالْحَقِّ….
…..او است که این کتاب آسمانی را که همه چیز در آن آمده فرستاده است و آنها که کتاب آسمانی به آنان دادهایم میدانند که این کتاب به حق از طرف پروردگارت نازل شده….
اعراف/62
أُبَلِّغُکُمْ رِسَالاَتِ رَبِّی وَأَنصَحُ لَکُمْ وَأَعْلَمُ مِنَ اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ
پیامهاى پروردگارم را به شما مىرسانم و اندرزتان مىدهم و چیزهایى از خدا مىدانم که [شما] نمىدانید.
- آیا می توانیم با عربی خواندن و عدم درک پیامها و اندرزهای الهی حجتی بالغه برای آخرت خود گردآوری نمائیم؟ مگر نه اینست که دنیا مزرعه ی آخرت است؟!
لازمه ی گوش دادن به کلام، امکان تعقل بر آنست، اگر انسان سخنی را بشنود و نفهمد مثل آن است که تنها آوائی را شنیده است:
سوره ۱۰: یونس42 -
وَمِنْهُم مَّن یَسْتَمِعُونَ إِلَیْکَ أَفَأَنتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ وَلَوْ کَانُواْ لاَ یَعْقِلُونَ
و از ایشان کسانى هستند که به [ظاهر به سخن] تو گوش مىدهند اما آیا تو مىتوانى [سخنت را] به گوش ناشنوایان برسانى، ولو اینکه تعقل نکنند؟
سوره ۱۰: یونس57 -
یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْکُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ
ای مردم! اندرزی از سوی پروردگارتان برای شما آمده، و درمان آنچه در سینههاست، و هدایت و رحمت برای مؤ منان.
سوره ۱۰: یونس58 -
قُلْ بِفَضْلِ اللّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِکَ فَلْیَفْرَحُواْ هُوَ خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُونَ
بگو به فضل و رحمت خدا باید خوشحال شوند که از آنچه گردآوری کردهاند بهتر است.
مردم فارس زبان عزیز مشاهده کنید که چقدر اندیشیدن و فهم و تعقل نزد پروردگارمان ارزشمند است:
رجس و ناپاکی بر کسی تعلق می گیرد که تعقل، فهم و اندیشه نداشته باشد و لاجرم به او اجازه ی ایمان داده نخواهد شد!
سوره ۱۰: یونس100 -
وَمَا کَانَ لِنَفْسٍ أَن تُؤْمِنَ إِلاَّ بِإِذْنِ اللّهِ وَیَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِینَ لاَ یَعْقِلُونَ
(اما) هیچکس نمیتواند ایمان بیاورد جز به فرمان خدا (و توفیق و یاری و هدایت او) و پلیدی (و ناپاکی کفر و گناه) را بر آنها قرار میدهد که تعقل نمیکنند.
سوره ۱۰: یونس108 -
قُلْ یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءکُمُ الْحَقُّ مِن رَّبِّکُمْ فَمَنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا یَهْتَدِی لِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیْهَا وَمَا أَنَاْ عَلَیْکُم بِوَکِیلٍ
بگو ای مردم حق از طرف پروردگارتان به سراغ شما آمده، هر کس (در پرتو آن) هدایت یابد برای خود هدایت شده، و هر کس گمراه گردد به زیان خود گمراه شده، و من مأمور (به اجبار) شما نیستم.
سوره ۱۱: هود120 -
وَکُلاًّ نَّقُصُّ عَلَیْکَ مِنْ أَنبَاء الرُّسُلِ مَا نُثَبِّتُ بِهِ فُؤَادَکَ وَجَاءکَ فِی هَذِهِ الْحَقُّ وَمَوْعِظَةٌ وَذِکْرَى لِلْمُؤْمِنِینَ
ما از هر یک از سرگذشتهای انبیاء را برای تو باز گو کردیم تا قلبت آرام (و ارادهات قوی) گردد و در این (اخبار و سرگذشتها) حق و موعظه و تذکر برای مؤ منان آمده است.
در انجام هر فعلی بصیرت، لازمه ی کار است. آیا اگر قرآن را عربی بخوانید و بشنوید ولی چیزی از معنای آن درک نکنید و یا دست و پا شکسته برخی از معانی را بدانید، این نشانه ی بصیرت در سبیل و راه شماست؟
و آیا پیامبری که خود و پیروانش، راه و دعوتشان بر طریق بصیرت بوده ، روش شما را (در تعطیل کردن فهم معانی کتاب الهی)در زمره ی پیروان با بصیرت خود می پذیرند؟
سوره ۱۲: یوسف108 -
قُلْ هَذِهِ سَبِیلِی أَدْعُو إِلَى اللّهِ عَلَى بَصِیرَةٍ أَنَاْ وَمَنِ اتَّبَعَنِی...
بگو این راه من است که من و پیروانم با بصیرت کامل همه مردم را به سوی خدا دعوت میکنیم، ....
قرآن و مطالب آن حقیقت و شرح، هدایت و رحمتی است برای گروهی که آن را مطالعه کنند و بفهمند و به آن ایمان بیاورند و در قصص آن، در صورت فهم معنای آن، پند و عبرت نهفته است برای هرکس که طالب بکار گیری اندیشه باشد:
سوره ۱۲: یوسف111 -
لَقَدْ کَانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِّأُوْلِی الأَلْبَابِ…
در سرگذشتهای آنها درس عبرتی برای صاحبان اندیشه است،….
سوره ۱۳: الرعد3 -
وَهُوَ الَّذِی مَدَّ الأَرْضَ وَجَعَلَ فِیهَا رَوَاسِیَ وَأَنْهَارًا وَمِن کُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِیهَا زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهَارَ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ
و او کسی است که زمین را گسترد و در آن کوهها و نهرهائی قرار داد و از تمام میوهها در آن دو جفت آفرید (پرده سیاه) شب را بر روز میپوشاند، در اینها آیاتی است برای آنها که تفکر میکنند.
سوره ۱۳: الرعد4 -
وَفِی الأَرْضِ قِطَعٌ مُّتَجَاوِرَاتٌ وَجَنَّاتٌ مِّنْ أَعْنَابٍ وَزَرْعٌ وَنَخِیلٌ صِنْوَانٌ وَغَیْرُ صِنْوَانٍ یُسْقَى بِمَاء وَاحِدٍ وَنُفَضِّلُ بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ فِی الأُکُلِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَعْقِلُونَ
و در روی زمین قطعاتی در کنار هم قرار دارد که با هم متفاوتند و باغهائی از انگور، و زراعت، و نخلها، که گاهی بر یک پایه میرویند و گاهی بر دو پایه، همه آنها از یک آب سیراب میشوند و با اینحال بعضی از آنها را از جهت میوه بر دیگری برتری میدهیم، در اینها نشانههائی است برای آنها که عقل خویش را بکار میگیرند.
سوره ۱۳: الرعد19 -
أَفَمَن یَعْلَمُ أَنَّمَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَبِّکَ الْحَقُّ کَمَنْ هُوَ أَعْمَى إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ
آیا کسی که میداند آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده حق است همانند کسی است که نابیناست؟! تنها صاحبان اندیشه متذکر میشوند!
سوره ۱۳: الرعد30 -
….لِّتَتْلُوَ عَلَیْهِمُ الَّذِیَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ….
……تا آنچه را به تو وحی نمودهایم بر آنها بخوانی……
ببینید عزیزان، تا آنچه وحی شده از: علم، حکمت،پند،اندرز،قصص عبرت آموز، نصیحت،موعظه، بشارت و انذار برای مردم خوانده شود. به چه زبانی؟
اصل و ریشه عربی ست ولی به زبان مادری تمام مردم جهان جهت: جَاءکَ مِنَ الْعِلْمِ /آمدن آگاهی! هدف قرآن و سنت الهی بر آشکار کردن دین و تبیین حقیقت است.
مگر می شود خداوند از مردم جهان خواسته باشد که ذِکْرٌ لِّلْعَالَمِینَ را به عربی بخوانند تا ثواب ببرند و اشکالی هم ندارد که چیزی از آن نفهمند!
آیا چنین امری با سنت الهی سازگار است؟ آیا چنین مطلبی با عقل قابل پذیرش است؟ و آیا فرقان غیر از دعوت به عقل است؟
کار پیامبر عزیز پس از دریافت وحی، خواندن آن پیام بر مردم است و نه دعوت مردم به اینکه عقل و اندیشه را تعطیل کنند و پیام وحی را به غیر زبان خود همچون ورد صبح تا شام و بالعکس بخوانند و چیزی نفهمند!
پیام قرآن همانطور که به روشنی و صریح و آشکار بر فهم پیامبر نازل شد، وجود نازنین ایشان نیز می بایست، ناقل همان صراحت و آشکاری و تبیین الهی باشد و همچنین تمام فقیهان اسلام پس از او!
احدی حق ندارد با توجیهات باطل، اندیشه و فهم مردم را از سیراب شدن روشنی و صراحت لهجه ی الهی (کتاب قرآن)محروم کند و یا با اباطیل در اقصی نقاط جهان سدی بر آشکاری فرقان ایجاد نماید.
حال آن سد این باشد که قرآن را به زبان مادری خود مطالعه نکنید چرا که ثواب چنین و چنان در عربی خواندن آنست و یا هر سد دیگری!
فرمان الهی خواهان خروج عقول مردم از تاریکی بسوی نور است. اگر مدعیان ظاهرپرستی قرآن دلیلی غیر از آنچه در این مقاله مطرح شده است، دارند بیاورند.
سوره ۱۴: إبراهیم1 -
الَر کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْکَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِیزِ الْحَمِیدِ
این کتابی است که بر تو نازل کردیم تا مردم را از تاریکیها به سوی روشنائی به فرمان پروردگارشان درآوری، به سوی راه خداوند عزیز و حمید.
فرمان پروردگار جهت خروج مردم از تاریکی بسوی نور چیست؟
عربی خواندن و نفهمیدن؟!
و یا :
سوره ۱۴: إبراهیم- آیه 4
وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ فَیُضِلُّ اللّهُ مَن یَشَاءُ وَیَهْدِی مَن یَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ
ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر به زبان قومش تا (حقایق را) برای آنها آشکار سازد، سپس خدا هر کس را بخواهد (و مستحق بداند) گمراه و هر کس را بخواهد (و شایسته بداند) هدایت میکند، و او توانا و حکیم است.
سوره ۱۴: إبراهیم- آیه 51
هَذَا بَلاَغٌ لِّلنَّاسِ وَلِیُنذَرُواْ بِهِ وَلِیَعْلَمُواْ أَنَّمَا هُوَ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَلِیَذَّکَّرَ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ
این (قرآن) ابلاغی است برای (عموم) مردم، تا همه انذار شوند، و بدانند او معبود واحد است و تا صاحبان مغز (و اندیشه) پند گیرند.
پس مشخص شد که این کتاب، ابلاغی برای سراسر مردم جهان است، چه عرب زبان، چه فارس، چه سایر ملل!
همانطور که نمی توانید از یک فرانسوی انتظار داشته باشید که این کتاب را جهت ثواب، عربی بخواند و چیزی نفهمد، برای مردم این مرز و بوم نیز نمی توان چنین انتظاری را داشت.
و خدا را شاکرم که با قدری مطالعه ی روزانه ی ترجمه ی سلیس و متین (از علمای راسخون) و به دلیل قرابت زبان فارسی و عربی، هر فردی با هوش متوسط پس از یک الی دو سال انس با کتاب الهی و مطالعه ی فارسی و نگاه به متن عربی، کم کم به راحتی متن عربی را نیز خواهد فهمید و حتی پس از چند سال مطالعه ی قرآن از ترجمه نیز تا حدودی بی نیاز می شود و پس از آن است که با توفیق الهی به فهم ظرائف فرقان رو می آورد. انشاءالله.
این نعمتی عظیم به ما ایرانیان از باب رحمت الهی ست.
سوره ۱۶: النحل25 -
لِیَحْمِلُواْ أَوْزَارَهُمْ کَامِلَةً یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِینَ یُضِلُّونَهُم بِغَیْرِ عِلْمٍ أَلاَ سَاء مَا یَزِرُونَ
آنها باید روز قیامت بار گناهان خود را بطور کامل بر دوش کشند، و هم سهمی از گناهان کسانی را که بخاطر جهل گمراهشان ساختند، بدانید آنها بار سنگین بدی بر دوش میکشند.
این کتاب برای مردم نازل شده است تا حقایق از پرده ی جهل برون افتد و گفتنی ها برای مردم روشن و آشکار گردد و همین مردم به تفکر و اندیشه فرو روند:
سوره ۱۶: النحل44 -
بِالْبَیِّنَاتِ وَالزُّبُرِ وَأَنزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ
[زیرا آنان را] با دلایل آشکار و نوشتهها [فرستادیم] و این قرآن را به سوى تو فرود آوردیم تا براى مردم آنچه را به سوى ایشان نازل شده است تبیین کنی و امید که آنان بیندیشند.
از آیه ی فوق چه چیز حاصل می شود:
- قرآن برای مردم نازل شده است. و مردم حق دارند چیزی را که برای آنها آمده، بفهمند و پیرامون آن به تفکر بپردازند. لذا هرکس و با هر عنوان دنیوی، مردم را تحمیق کند و به راههائی غیر از فهم و اندیشه و تفکر سوق دهد، مثل او مثل کسانی خواهد بود که مردم را بخاطر جهلشان گمراه ساخته است. و مسلما مطابق آیه 25 سوره ی نحل سهمی از گناهان همین مردم را به دوش خواهد گرفت.
- پیامبر عزیز تماما سعی در هدایت مردم به راههائی داشت که خداوند رحمان آنها را در فرقان تبیین و آشکار کرده است و فقها بعد از پیامبر (درود خداوند و ملائک و انس و جن بر او باد) نیز بر هر قومی از اقوام خویش که وارد شوند مکلف به ذکر دلسوزانه ی تک تک آیات الهی به لسان مردم خویش در اقصی نقاط جهان هستند. و نه اینکه با بهانه های پوچ مردم را به تظاهر قرائت عربی کتاب، بدون فهم و اندیشه در آنچه الله تبیین فرموده ترغیب کنند!
خدا را شکر می کنیم که با ارشاد زعمای قوم و مدیریت دلسوزانه، صدا و سیمای ایران، چند سالی است که همت متعالی خویش را در زیر نویس کردن شیوا و یا حتی ترجمه ی گویا ی قرآن مجید مصروف داشته است. خاطرم هست که سالها پیش با روابط عمومی شبکه ی دو سیما تماس گرفتم و پیشنهاد زیر نویس کردن ترجمه ی قرآن را دادم که مورد تائید هم واقع شد. ولی الحمدلله، هم اکنون تمامی شبکه ها، غیر از موارد خاص به این مطلب اهتمام دارند.
سوره ۱۶: النحل44 -
وَمَا أَنزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ إِلاَّ لِتُبَیِّنَ لَهُمُ الَّذِی اخْتَلَفُواْ فِیهِ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ
ما قرآن را بر تو نازل نکردیم مگر برای اینکه آنچه را در آن اختلاف دارند برای آنها تبیین کنی و مایه هدایت و رحمت است برای گروهی که ایمان دارند.
هدف قرآن چیست؟ گوش کردن، عبرت گرفتن، تعقل ، تفکر و اندیشه، تبیین و هدایت کردن ، اندرز دادن و متذکر نمودن، و آخر اینکه تعلیم باید به زبان مادری شنونده و تعلیم گیرنده باشد و نه با زبانی غیر !
آیا اگر فقط و فقط همین چند آیه ی سوره ی نحل در جهت اثبات قرائت قرآن به زبان مادری جهت فهم ، نازل شده بود و به سایر آیات استناد نمی شد، کفایت نمی کرد؟ آیا باز هم عده ای عالم نما اصرار دارند که عوام الناس، قرآن را عربی بخوانند و ثواب ببرند!!!
سوره ۱۶: النحل65 -
وَاللّهُ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْیَا بِهِ الأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لِّقَوْمٍ یَسْمَعُونَ
خداوند از آسمان آبی فرستاد، و زمین را بعد از آنکه مرده بود حیات بخشید در این نشانه روشنی است برای جمعیتی که گوش شنوا دارند!
سوره ۱۶: النحل66 -
وَإِنَّ لَکُمْ فِی الأَنْعَامِ لَعِبْرَةً.....
و در وجود چهار پایان برای شما (درسهای) عبرتی است،
سوره ۱۶: النحل67 -
وَمِن ثَمَرَاتِ النَّخِیلِ وَالأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَکَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لِّقَوْمٍ یَعْقِلُونَ
و از میوههای درختان نخل و انگور مسکرات (ناپاک) و روزی خوب و پاکیزه میگیرید در این روشنی است برای جمعیتی که تعقل و اندیشه میکنند.
سوره ۱۶: النحل69 -
ثُمَّ کُلِی مِن کُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُکِی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلًا یَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِیهِ شِفَاء لِلنَّاسِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ
سپس از تمام ثمرات تناول کن، و راههائی را که پروردگارت برای تو تعیین کرده به راحتی بپیما، از درون شکم آنها نوشیدنی خاصی خارج میشود، به رنگهای مختلف، که در آن شفای مردم است در این امر نشانه روشنی است برای جمعیتی که اهل فکرند!
سوره ۱۶: النحل89 -
وَیَوْمَ نَبْعَثُ فِی کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیدًا عَلَیْهِم مِّنْ أَنفُسِهِمْ وَجِئْنَا بِکَ شَهِیدًا عَلَى هَؤُلاء وَنَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ تِبْیَانًا لِّکُلِّ شَیْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِینَ
بیاد آورید روزی را که از هر امتی گواهی از خودشان بر آنها معبوث میکنیم، و تو را گواه آنها قرار میدهیم، و ما این کتاب (آسمانی) را بر تو نازل کردیم که بیانگر همه چیز است، و مایه هدایت و رحمت و بشارت برای مسلمانان است.
سوره ۱۶: النحل90 -
إِنَّ اللّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِیتَاء ذِی الْقُرْبَى وَیَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنکَرِ وَالْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ
خداوند فرمان به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان میدهد، و از فحشاء و منکر و ظلم و ستم نهی میکند، خداوند به شما اندرز میدهد شاید متذکر شوید.
سوره ۱۶: النحل103 -
وَلَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ یَقُولُونَ إِنَّمَا یُعَلِّمُهُ بَشَرٌ لِّسَانُ الَّذِی یُلْحِدُونَ إِلَیْهِ أَعْجَمِیٌّ وَهَذَا لِسَانٌ عَرَبِیٌّ مُّبِینٌ
ما میدانیم آنها میگویند این آیات را بشری به او تعلیم میدهد، در حالی که زبان کسی که اینها را به او نسبت میدهند عجمی است ولی این (قرآن) زبان عربی آشکار است.
بله ، روشن می شود که لازمه ی تعلیم، فهم زبان است، لذا تعلیم گیرنده اگر به زبان تعلیم دهنده آشنائی نداشته باشد، هدف گم شده است!
لذاست که الله متعال، همواره ارسال وحی خود را به لسان پیامبران هر قوم نازل می فرمود.
و نه تعصب و نه قداستی بر هیچ زبان و تیره و قوم خاصی نبود! هدف و سنت الهی فهماندن مفاهیم ، انتقال دروس و تبیین راه و صراط است!( إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ یِهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ...اسراء-9 )
که با هر لهجه و گویشی در آخرت نگوئیم که این رئوس و دروس به ما نرسید.
به هر حال کسی که اصرار آیات را در فهم و تعقل و تدبر در قرآن نپذیرد، مثل او در آخرت آیه ی زیر خواهد بود:
سوره ۱۷: الإسراء72 -
وَمَن کَانَ فِی هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِی الآخِرَةِ أَعْمَى وَأَضَلُّ سَبِیلًا
اما آنها که در این جهان (از دیدن چهره حق) نابینا بودند در آنجا نیز نابینا هستند و گمراه تر!
وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاء وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ وَلاَ یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إَلاَّ خَسَارًا
و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است برای مومنان ، نازل می کنیم، و ستمگران را جز خسران نمی افزاید.
خوشا به سعادت مومنانی که با قرآن مانوس اند و در هر حالتی از احوال، به آیات کتاب الهی می اندیشند و لذت می برند!
اعجاز قرآن در اینست که هر فرد از افراد بشر که به مطالعه ی آن بپردازد، صرفا درس خود را از آن می آموزد، چرا که در قرآن از هرچیز برای مردم نمونه ای آورده شده است:
سوره ۱۷: الإسراء89 -
وَلَقَدْ صَرَّفْنَا لِلنَّاسِ فِی هَذَا الْقُرْآنِ مِن کُلِّ مَثَلٍ فَأَبَى أَکْثَرُ النَّاسِ إِلاَّ کُفُورًا
ما در این قرآن برای مردم از هر چیز نمونهای آوردیم (و همه معارف در آن جمع است) اما اکثر مردم (در برابر آن) جز انکار حق، کاری ندارند.
شاید عده ای بگویند تاکید احادیث برفهم قرآن نیست، بلکه قرائت عربی ملاک ثواب است. در پاسخ باید گفت، حدیثی که با روح قرآن مطابقت ندارد، جایگاهش سینه ی دیوار است!
فهم و سازگاری لسان تا آنجا اهمیت دارد که همه ی پیامبران به لسان قوم خود سخن گفته اند لذا رسول جامعه ی انسانها، بشری از جنس خود آنهاست و لسان رسول هم از جنس لسان قوم! و اگر ساکنین کره ی ارض را ملائک تشکیل می دادند، مسلما رسولشان از ملائک ماموریت پیامبری می یافت:
سوره ۱۷: الإسراء95 -
قُل لَّوْ کَانَ فِی الأَرْضِ مَلآئِکَةٌ یَمْشُونَ مُطْمَئِنِّینَ لَنَزَّلْنَا عَلَیْهِم مِّنَ السَّمَاءِ مَلَکًا رَّسُولًا
بگو (حتی) اگر در روی زمین ملائک (زندگی میکردند و) با آرامش گام برمی داشتند ما از آسمان ملکی را به عنوان رسول بر آنها میفرستادیم (چرا که رهبر هر گروهی باید از جنس خود آنان باشد).
آیات جهت آگاهی دل (بصیرت) نازل شده است، چه به لسان موسی (درود خدا براو) و چه به لسان محمد(درود خدا بر او)، خوشا به سعادت کسانی که گرچه هم لسان پیامبران نبودند لکن ترجمه ی آیات الهی را مطالعه کردند و بهره بردند و دل را بصیرت بخشیدند.
سوره ۱۷: الإسراء102 -
قَالَ لَقَدْ عَلِمْتَ مَا أَنزَلَ هَؤُلاء إِلاَّ رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ بَصَآئِرَ وَإِنِّی لَأَظُنُّکَ یَا فِرْعَونُ مَثْبُورًا
(موسی )گفت: تو که میدانی این آیات را جز پروردگار آسمانها و زمین - برای روشنی دلها - نفرستاده، و من گمان میکنم ای فرعون تو نابود خواهی شد!
سوره ۱۷: الإسراء106 -
وَقُرْآنًا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلَى مُکْثٍ وَنَزَّلْنَاهُ تَنزِیلًا
ما قرآنی بر تو نازل کردیم که به صورت آیات جدا از هم میباشد، تا آن را تدریجا و با آرامش بر مردم بخوانی (و جذب دلها شود) و بطور قطع این قرآنرا ما نازل کردیم.
سوره ۱۸: الکهف54 -
وَلَقَدْ صَرَّفْنَا فِی هَذَا الْقُرْآنِ لِلنَّاسِ مِن کُلِّ مَثَلٍ وَکَانَ الْإِنسَانُ أَکْثَرَ شَیْءٍ جَدَلًا
ما در این قرآن هر گونه مثلی را برای مردم بیان کردهایم، ولی انسان بیش از هر چیز به جدل میپردازد.
سوره ۱۸: الکهف57 -
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن ذُکِّرَ بِآیَاتِ رَبِّهِ فَأَعْرَضَ عَنْهَا…
چه کسی ستمکارتر است از آن کسی که آیات پروردگارش به او تذکر داده شد و از آن روی گرداند،....
***************
نکته:
اهمیت درک، فهم و تدبر
و اما ایرانیان عزیز، وحی به زبان عربی بر پیامبری عرب، قریشی و هاشمی تبار در میان مردمی عرب زبان نازل شد و از این قوم عرب،بدون هرگونه شکی با زبان خودشان، فصیح، صریح و آشکار خواسته شد که:
شوری/23و24
…..قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى….
أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ کَذِبًا…..
….بگو من هیچ پاداشی از شما بر رسالتم درخواست نمیکنم جز دوست داشتن نزدیکانم….
آنها میگویند، او بر خدا دروغ بسته….
ما ایرانیان خوب می دانیم که شجره ی ملعونه که مدعی ام یقولون افتری ... بودند با نوه ی پیامبرشان، حسین فرزند علی و فاطمه (درود خدا بر همه ی ایشان) چه کردند!
شجره ی ملعونه و فریب خوردگانشان چه کسانی بودند؟!
همان کسانی که کتابشان را به زبان خودشان می خواندند.
همان کسانی که نام خود را در سپاه اسلام ثبت نام کرده بودند.
همان کسانی که از سوابق عظیم جنگی مهاجرین و انصار بهره بردند و خدا نفاقشان را آشکار کرد(عظیم به جهت اخلاص در عمل).
همان کسانی که برخی از ایشان، زمانی در اردوگاه پدر شهید مظلوم چادر زده بودند.
همان کسانی که متنعم شدند از دین جد شهید صادق العمل.
همان کسانی که هدف را از ابتدا گم کردند و شهوت جنگ آوری و آدم کشی بر عقل و فهم آنها غلبه یافت. و متاسفانه عده ای جاهل، بدون تفکر و درک تاکتیک کلی اسلام، سیاهی لشگر شدند در پیروی از شاخه ی انحرافی که معتقد بودند به: أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ کَذِبًا.
و حالا سران شجره ی ملعونه، بدنه ی سپاهی را که عاری از فهم و ادراک و هضم آیات قرآن است را به تسخیر خود و شیطان در آورده و این سپاه در مقابل ذوی القربی پیامبر، از روح کلام الهی در نهی از نزدیک شدن به شجره ی طیبه خالی شده است.
آیا هنگامی که به آدم ابوالبشر و همسرش تذکر داده شد: وَلاَ تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکُونَا مِنَ الظَّالِمِینَ، عدم پیروی از فرمان جز به ضرر ایشان و فرزندانشان بود.
آنها که پدرانشان و برخی از خودشان پیامبر را درک کردند و قرآن را به زبان مادری اشان خواندند، اینچنین خبیثانه و ظالمانه به شجره ی طیبه نزدیک شدند و سید شباب اهل جنت و اهل بیت رسول الله را غرق در خون کردند، پس وای به حال کسانی که کتابی را بخوانند که چیزی از آن نفهمند!
ظلم به خویشان پیامبر دو گونه است:
یکی آنکه شرح آن رفت و عده ای از اعراب که به اعقاب خود بازگشته بودند، با نقض آیه ی فوق به جنگ با عترت و خویشان رسول الله در محرم سال 61 هجری برخاستند و دیگری آن عده که در طول تاریخ با نقض آیات زیر بر اهل بیت و عترت رسول الله دروغ بستند و غلو کردند. اینگونه لعنت ابدی خداوند عزیز، ملائک و مومنان را خریدند.
مائده/77
...... لاَ تَغْلُواْ فِی دِینِکُمْ غَیْرَ الْحَقِّ وَلاَ تَتَّبِعُواْ أَهْوَاء قَوْمٍ قَدْ ضَلُّواْ مِن قَبْلُ وَأَضَلُّواْ کَثِیرًا وَضَلُّواْ عَن سَوَاء السَّبِیلِ
…..در دین خود غلو (و زیاده روی) نکنید و غیر از حق نگوئید و از هوسهای جمعیتی که پیشتر از این گمراه شدند و دگران را گمراه کردند و از راه راست منحرف گشتند پیروی ننمائید.
آل عمران/80
وَلاَ یَأْمُرَکُمْ أَن تَتَّخِذُواْ الْمَلاَئِکَةَ وَالنِّبِیِّیْنَ أَرْبَابًا أَیَأْمُرُکُم بِالْکُفْرِ بَعْدَ إِذْ أَنتُم مُّسْلِمُونَ
و نه اینکه به شما دستور دهد که ملائک و پیامبران را، پروردگار خود انتخاب کنید. آیا شما را، پس از آنکه مسلمان شدید، به کفر دعوت میکند؟!
توبه/31
اتَّخَذُواْ أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللّهِ وَالْمَسِیحَ ابْنَ مَرْیَمَ وَمَا أُمِرُواْ إِلاَّ لِیَعْبُدُواْ إِلَهًا وَاحِدًا لاَّ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ سُبْحَانَهُ عَمَّا یُشْرِکُونَ
(آنها) احبار و راهبان (تارکان دنیا)شان را معبودهائی در برابر خدا قرار دادند و (همچنین) مسیح فرزند مریم را، در حالی که جز به عبادت معبود واحدی که هیچ معبودی جز او نیست دستور نداشتند، پاک و منزه است از آنچه شریک وی قرار میدهند.
با آیه زیر ریشه هرگونه دگر پرستی قطع شده است:
آل عمران/64
..... تَعَالَوْاْ إِلَى کَلَمَةٍ سَوَاء بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ وَلاَ نُشْرِکَ بِهِ شَیْئًا وَلاَ یَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللّهِ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَقُولُواْ اشْهَدُواْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ
…..بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است، که جز خداوند یگانه را نپرستیم و چیزی را همتای او قرار ندهیم، و بعضی از ما، بعض دیگر را - غیر از خدای یگانه - به خدایی نپذیرد. هر گاه (از این دعوت،) سرباز زنند، بگویید: گواه باشید که ما مسلمانیم!
لذا غلو از بعضی بر بعضی همانقدر ظلم به خویشتن است که جدا کردن سر نوه ی پیامبر! و دو روی یک سکه اند!
پس اگر قرآن را به زبان خود نیز بخوانند و در آن نیندیشند، و از الله تعالی استعانت نجویند، امثال یزید، شمر، عمربن سعد و سیاهه لشگر وَشایَعَتْ وَبایَعَتْ وَتابَعَتْ زاده خواهد شد. هرکس در فهم آیات، عقل را تعطیل کند و یا به تعطیلی عقل امر کند، بعید نیست که مصداق :
<اللهُمَّ الْعَنْهم جَمیعاً> زیارت عاشورا شود.
لذاست که اولی الامر هاشمی تبار،حسین بن علی بن ابیطالب (که سلام خدا بر او، جد او، والدین، برادر، اولاد، آل و اهل و یارانش باد) در دعای پر مغز عرفه می فرماید:
فالیک عجت الاصوات بصنوف اللغات.
که بسوی تو دعاها و صداها با هر زبان و هر لغت اوج می گیرد.
او روح حقیقی قرآن، انجیل، تورات و مزامیر را درک کرده و راه انبیاء و سبیل حق را شناخته است و می داند برتری در قوم، زبان، رنگ، ثروت و نژاد نیست، بلکه برتری در تقوی ست. تقوی زمانی حاصل می شود که علم و فهم حاصل آید. ابزار علم عقل است و ابزار عقل فهم است و ابزار فهم تفکر است و راه تفکر شناخت کلمه است. و کلمه وحی است به لغات گوناگون بر اقوام گوناگون با کثیری از پیامبرانی که آمدند و ختم شد به نور فرقان و پیامبر امی عربی قریشی هاشمی.
گرامی با یاد رسول عربی و مبارک باد دوستی خویشان او بر همه ی مسلمانان فهیم جهان!
آرزو می کنم که در دوستی با مهدی فاطمه و انتظار فرج الهی، مثل ما مثل یهود منتظر مسیح نباشد. چرا که مهدی یاری شده به ظفر الهی ست، همانطور که عیسی بن مریم به روح القدس یاری شد. مهدی به اذن الله تعالی، ما مسلمانان پراکنده شده را به حقیقت دین و اتحاد در چنگ زدن بر ریسمان الهی (قرآن) فرا می خواند همانطور که مسیح، یهودیان متفرق را بر اتحاد در چنگ زدن به تورات فرا خواند:
سوره ۱۷: الإسراء81-82 -
وَقُلْ جَاء الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ کَانَ زَهُوقًا
وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاء وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ وَلاَ یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إَلاَّ خَسَارًا
(شایان ذکر است، به هیچ وجه معتقد نیستم که کتابی سراسر ترجمه ی فارسی چاپ شود بدون مرجع عربی قرآن، همانطور که نمی پذیرم کتابی سراسر عربی طبع شود!
کتابی با ترجمه ای سلیس وخوانا که صفحه ای عربی و مقابل آن ترجمه ای روان و فارسی، باشد، بهترین گزینه هاست!).
سوره ۴: النساء78 -
....فَمَا لِهَؤُلاء الْقَوْمِ لاَ یَکَادُونَ یَفْقَهُونَ حَدِیثًا
پس چرا این قوم حاضر نیستند سخنی را درک کنند؟
امیدوارم دعای آغاز به قرائت قرآن که از نوه ی عالم آل پیامبر، و مرد متقی و اندیشمند بزرگ اهل بیت رسول الله ، حضرت امام جعفر صادق(صلوات ملائک، انس و جن بر همه ی ایشان) به ما رسیده است، فصل الخطاب هر نقل سخن و احادیث انسانی باشد و فهم این دعا چراغ راه کسانی که مدعی پیروی از این انسانهای پرهیزکار هستند:
متن عربی:
اللّهمّ انّی اشهد
انّ هذا کتابک المنزل من عندک علی رسولک محمّد بن عبدالله صلّی الله علیه و آله، و
کلامک النّاطق علی لسان نبیّک، جعلته هادیا منک الی خلقک، و حبلاً متّصلاً فیما
بَیْنَکَ وَ بین عبادک. اللّهمّ انّی نشرت عهدک و کتابک، اللّهمّ فاجعل نظری فیه
عباده، و قرائتی فیه فکرا، و فکری فیه اعتباراً.
و اجعلنی ممّن اتّعظ ببیان مواعظک فیه، و اجتنب معاصیک، و لا تطبع عند قرائتی علی
سمعی، و لا تجعل علی بصری غشاوه.
و لا تجعل قرائتی قرائه لا تدبّر فیها، بل اجعلنی اتدبّر ایاته و احکامه، اخذاً
بشرایع دینک.
و لا تجعل نظری فیه غفله، و لا قرائتی هذراً، انّک انت الرّؤوف الرّحیم.
ترجمه ی فارسی
بار خدایا! گواهی
میدهم که این همان
کتابی است که از سوی تو بر پیامبرت محمد بن عبدالله ـ صلّی الله علیه و آله ـ نازل
شده، و سخن گویای توست که بر زبان پیامبرت جاری گشته است.
خداوندا! تو قرآن را از سوی خویش راهنمای خلق و وسیله ارتباط میان خود وبندگانت
قرار دادهای.
باز خدایا! من پیمان و کتابت را منتشر ساختم،از این رو ـ خدایا ـ نگاهم را در آن
عبات و تلاوتم را همراه با اندیشه، و اندیشهام را در آن
مایه عبرت قرارده.
پروردگارا! مرا از کسانی قرار ده که با اندرزهای آن پند
گیرد و از نافرمانی تو برحذر باشد. و بر گوشم به هنگام تلاوت آن مهر مگذار
و بر چشمم پرده مپوشان.
خداوندا! تلاوتم را تلاوتی که در آن اندیشه نباشد قرار مده، بلکه مرا توفیق بده که در آیات و احکامش بیندیشم، و قوانین آیین تو را به کار بندم.
خدایا! نگاهم را در قرآن مایه غفلت و
تلاوتم را بیهوده گویی قرار مده، که تو خود مهربان و بخشایشگری
و از دعاهای این راسخان در علم است که:
بار
خدایا، پروردگارا! سپاس از آنِ تو است. تویی یگانه در توانایی و سلطنت استوار، و
از آن توست سپاس، تویی برتر به عزت و کبریا و فراز آسمانها و عرش بزرگ.
پروردگار ما! سپاس از آن تو است. تو خود همه چیز را به ذات خود، دانی و هر
دانشمندی به درگاهت نیازمند است. پروردگار ما! از آن توست سپاس، ای فرود فرستندۀ
آیات و ذکر عظیم، پروردگار ما! از آن تو است سپاس، بدانچه آموختی به ما از حکمت و از قرآن بزرگوار و روشنگر.
بارالها! تویی که پیش از اظهار شوق، آن را به ما آموختی و سودش را نجسته، آن را به
ما یاد دادی. بار خدایا! در صورتی که این خود منت و فضل و جود و لطف است نسبت به
ما و رحمت است برای ما و امتنانی است بر سر ما بیجنبش و چارهجویی و توانایی از
طرف ما.
بارخدایا! پس خوب خواندن آن و نگه داشتن آیاتش را نزد ما محبوب ساز و ایمان به
متشابه و عمل به آیات محکم آن را به وسیله تأویل و رهیابی در تدبیر و بینایی در
پرتوش به دل ما افکن.
بارخدایا! چنانی که آن را درمان برای دوستانت نازل کردی و وسیله بدبختی دشمنانت
ساختی و آن را نابینایی نافرمانان و روشنی فرمانبرانت قرار دادی.
بار خدایا! آن را برای ما در برابر عذابت دژی ساز، و پناهگاهی در برابر خشمت، و
وسیلهای برای جلوگیری از نافرمانیات، و نگهبانی برای بدخواهی، و راهنمایی به
فرمانبریات، و نوری در روز ملاقات قرار ده تا بدان میان خلق تو پرتوی بیابیم و به
وسیله آن از صراط تو بگذریم و به بهشت تو راه بریم.
بارخدایا! به تو پناه میبریم از شقاوت و جفاکاری در تحمل آن، و کوری از به
کاربستن آن، و تخلف در حکمش، و گردن فرازی از توجه بدان، و کوتاهی در برابر حق آن.
بارخدایا! سنگینی آن را به کمک خود بردار، و مزدش را بر ما لازم شمار، و شکر و
قدردانی از آن را بر ما بگمار، و ما را داعی و حافظ آن ساز.
بار خدایا! ما را پیرو حلال آن، و کنارجوی از حرامش، و برپادارنده حدودش، و پرداخت
کننده مقرراتش گردان.
بارخدایا! خواندنش را به کام ما شیرین گردان، و در قیام بدان ما را نشاط بخش، و در
ضمن مرتب خواندن و حسن تعبیر از آن دل ما را ترسان ساز، و نیروی به کار بستن آن را
در هر آن از شب و روز به ما عطا کن.
بارخدایا! به دل ما هوشی بده در برابر شگفتیهای بی پایان قرآن، و لذتی در زمزمه
کردن با آن، و عبرتی در زمان شرح و بیان معانی آن، و سود روشنی در هنگام فهم جویی
آن.
بار خدایا! به تو پناه میبریم از اینکه قرآن برایمان دلچسب نباشد و از اینکه آن
را بالش خواب خود کنیم و پشت سراندازیم، و به تو پناه میبریم از قساوت خود در برابر
آنچه ما را پند دادی.
بار خدایا! ما را سود بخش بدانچه در قرآن از آیات خود بازگو کردی، و ما را یادآور
ساز بدانچه از مثلها که در آن آوردی، و با تأویل آن بدکرداریهای ما را جبران کن،
و به وسیله آن مزد کردار نیک ما را چند برابر ساز، و درجات ما را بدان بالا بر، و
با آن پس از مرگ مژده به دهان ما گذار.
بارخدایا! آن را توشهای ساز برای ما که در موقع وقوف در برابرت نیرومند شویم، و
راه روشنی که از آن به سوی تو پوییم، و دانش سودمندی که بدان شکر نعمت جوییم، و
خشوع با حقیقتی که نامهای مقدست را بدان منزه دانیم؛ زیرا تو بدان بر ما حجتی
آوردی که راه عذر را بر ما بستی و به وسیله آن نعمتی به ما ارزانی داشتی که زبان
شکر ما از آن کوتاه است...
بارخدایا! آن را برای ما شفیع روز قیامت خودساز، و ساز و برگ روز بر فراز شدن، و
وکیل مدافع روز قضاوت، و نور در وقت ظلمت، ایامی که نه زمینی باشد و نه آسمان،
روزی که هر کس بدانچه برای آن کوشیده، مزد گیرد.
بارخدایا! آن را در روز تشنگی وسیله سیرابی و نور روز پاداش ما گردان در برابر آتش
سوزان و بیترحم بر هر که به جانش افروخته و به سوزش شعلهور گردد.
بارخدایا! قرآن را در میان مردم برهان ما ساز در روزی که همه اهل آسمانها و زمین
گرد آیند.
بارخدایا! ما را به مقامات شهیدان راه بده و زندگی سعادتمندان و رفاقت با پیامبران
را؛ زیرا تو شنوندۀ دعای.
سوره ۷۴: المدثر31 -
…وَمَا هِیَ إِلَّا ذِکْرَى لِلْبَشَرِ
….و این (قرآن) جز هشدار و تذکری برای انسانها نیست.
سوره ۷۴: المدثر36 -
نَذِیرًا لِّلْبَشَرِ
هشدار و انذاری است برای همه انسانها.
و اما فصل الخطاب آسمانی :
سوره ۸۶: الطارق13,14 –
- إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ
- وَمَا هُوَ بِالْهَزْلِ
و هرگز شوخی نیست!
سوره ۷۷: المرسلات50 -
فَبِأَیِّ حَدِیثٍ بَعْدَهُ یُؤْمِنُونَ
پس به کدام سخن بعد از آن ایمان میآورند.
سلام و درود خداوند بر ملائکی که به رسالت انتخاب شدند و سلام درود خداوند بر قلوب انسانهائی که بار رسالت را تحمل کردند و با انتقال وحی به لسان قوم خویش، آنها را از گرد حفره ی آتش پراکنده ساختند. و سلام و درود بر آخرین پیامبر، که الله متعال، اجر او را مودت فی القربی مقرر فرمود. و این مودت، آزمونی ست جهت سنجش قلوب مسلمین !
سوره ۱۱۰: النصر 3-
فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ وَاسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ کَانَ تَوَّابًا
سلام ممنون از پستتان اما خیلی مطالب پراکنده بود میشد کممی جمع و جور تر نوشت
سلام و سپاس از وقتی که جهت مطالعه ی مقاله صرف کردید
بیشتر هدفم تمرکز بر باور پذیری ایرانیان در مطالعه ی قران به زبان مادری بود. با توجه به گستره ی عظیم خرافه انگاری و زمان بیش از هزارسال در باوری غلط مبنی بر ثواب قرائت عربی ، ناچار می بایست از همه جا در یک مقاله سخن گفت تا بالاخره ایرانیان را راضی کرد که ثواب در فهم و سپس عمل به فهمیده هاست. و نه در رو خوانی عربی!
امیدوارم توانسته باشم در این راه گامی برداشته باشم.
با سلام
ضمن تشکر از مقاله ی ارزشمند شما می خواستم نظرتون رو درباره اقامه ی نماز به زبان عربی بدونم
به نظر بنده با وجود اینهمه آیات روشن و غیر قابل انکار دلیل اینهمه دور نگاه داشتن مردم از اصل و مفهوم کتاب الهی نمی توان صرفا به غفلت افراد نسبت داد
با سلام و تشکر از دقت نظر شما
قرائت نماز به زبان عربی اشکالی در فهم معانی آن برای ایرانیان بوجود نمی آورد چرا که لغات آن از لحاظ فهم بسیار ساده است و با یک حضور قلب ساده می توان در حین قرائت عربی نماز، معانی فارسی آنرا در ذهن مرور کرد. البته نماز در مذهب تشیع که اغلب ایرانیان پیرو این مذهب می باشند نسبت به سایر مذاهب اسلام آسانتر برگزار می شود.
اینکه می توان نماز را فارسی خواند، بنده صلاحیت و علم پاسخ به آنرا ندارم!
دور بودن و غفلت مردم ایران از مطالعه ی فارسی و مفهومی قرآن به دلیل سنت پدران و گذشتگانشان است. لذا آن سنت جاهلانه می بایست شکسته شود و عوام و خواص جامعه ایرانی و فارس زبان در سراسر جهان به تفکر و تعمق در قرآن روی آورند. قرآن راه، صراط و سبیل است. باید راه را شناخت و لذا چاره ای جز فهم و درک حقیقی راه نیست! تابلوئی چهار جهت را به زبان روسی مشخص کرده است. و شما فارس زبان با انتخاب یک جهت به مقصد می رسید.آیا چاره ای جز ترجمه و درک راه را دارید؟
می شه بفرمایید این سنت از کجا پدیدار شده؟
به هر جهت آدم با سواد در خود مکه در زمان رسول (ص)کم بوده.
در ایران امروز می بینیم که با استناد به چند حدیث موضوع که در مقاله آمده ، برخی فقیهان تلاشی در سوق دادن امت فارس زبان در فهم قرآن به زبان مادری ندارند، لذا این سنت به نظر بنده بر اساس ترس عالمان از تفسیر به رای مردم در طول هزار سال حادث شده است. که مورد دوم از اساس غلط است: اینکه تلاش کنیم، مردم قرآن را نفهمند تا مبادا تفسیر به رای کنند!
فهم مردم از قرآن آنقدر برکت دارد که راه خطای عده ای اندک تاثیری بر اعجاز آن نخواهد داشت.
سلام مجدد. ممنون از پاسختان امید است که در هدف و مسیرتان موفق باشید.
و بقول شریعتی:
قرآن ! من شرمنده توام اگر از تو آواز مرگی ساخته ام که هر وقت در کوچه مان آوازت بلند می شود همه از هم می پرسند " چه کس مرده است؟ "
چه غفلت بزرگی که می پنداریم خدا ترا برای مردگان ما نازل کرده است .
قرآن! من شرمنده توام اگر ترا از یک نسخه عملی به یک افسانه موزه نشین مبدل کرده ام.
یکی ذوق می کند که ترا بر روی برنج نوشته، یکی ذوق میکند که ترا فرش کرده، یکی ذوق می کند که ترابا طلا نوشته، یکی به خود می بالد که ترا در کوچک ترین قطع ممکن منتشر کرده و … آیا واقعا خدا ترا فرستاده تا موزه سازی کنیم؟
قرآن! من شرمنده توام اگر حتی آنان که تو را می خوانند و ترا می شنوند، آن چنان به پایت می نشینند که خلایق به پای موسیقی های روزمره می نشینند.. اگر چند آیه از تو را به یک نفس بخوانند مستمعین فریاد می زنند ”احسنت …!” گویی مسابقه نفس است …
قرآن! من شرمنده توام اگر به یک فستیوال مبدل شده ای حفظ کردن تو با شماره صفحه،
خواندن تو آز آخر به اول، یک معرفت است یا یک رکورد گیری؟ ای کاش آنان که ترا حفظ کرده اند، حفظ کنی، تا این چنین ترا اسباب مسابقات هوش نکنند.
خوشا به حال هر کسی که دلش رحلی است برای تو .آنان که وقتی تو را می خوانند چنان حظ می کنند، گویی که قرآن همین الان به ایشان نازل شده است. قرآن من شرمنده ام وقتی میبینم من و دیگران بارها و بارها تو را ختم می کنیم بدون اینکه به معنی تو توجه کنیم . متعجب می شوم وقتی میبینم تو را می خوانیم برای ثواب نه درک معانی و عمل به آن
حامد عزیز سلام
ممنون از این متن زیبایت که به دل نشست.
آرزوی من نیز برای خودم و جامعه ی فارس زبان، انس با قرآن جهت فهم آن و سپس درخواست توفیق از الله تعالی جهت عمل به آن است.
شاد و پیروز باشی.
سلام
این دیدگاه و تفکر تاثیر خود را در جامعه گسترش می دهد:
در افتتاحیه مجلس نهم شورای اسلامی علاوه بر قرائت عربی قرآن با صدای دلنشین، به رغم سالهای گذشته ،ترجمه ی فارسی سلیس مغز نشین آن نیز تلاوت شد. و چه زیبا بود زمانی که شخصیتهای والا مقام جامعه با سکوت کامل به کلام اله بی همتا به زبان مادری خودشان گوش فرا می دادند و مسلما این راه پر نور برای جامعه ی ما در صورت تداوم و فراگیر شدن، خیر و برکات فراوانی خواهد داشت. لذا آرزو می کنیم که در سراسر ممالک فارسی زبان، خصوصا مدارس و مساجد این روش مجلس شورای اسلامی ایران( که نخبگان جامعه در آن حضور داشتند) چراغ راه شود. و در هر گردهمائی و مجلسی (میزبان هر شخصیتی و با هر زمان بندی )علاوه بر تلاوت عربی، ترجمه ای فارسی و سلیس نیز ارائه گردد. تا علاوه بر دلنشینی صوت و آوا، ترجمه ی آن موجب تفکر و تعقل و گشوده شدن راههای جدیدی در گرفتاریهای امروز گردد.
سلام
انشاءالله.
سلام.
خداوند امثال شما را زیاد کند.
رسالت نوشتن را ترک نکنید. موفق باشید.
سلام و سپاس.
با سلام و دعای خیر
خداوند شما را توفیق دهد انشاءاله موفق باشید.
با سلام و سپاس
جناب اسلامی عزیز
با سلام خدمت شما استاد عزیز. چرا دیگر مطالب جدید در وبلاگتان قرار نمیدید؟ اموختن از شما و توضیح زیبای شما دباره ایات قران مخصوصا در نظر گرفتن معانی زیبا برای دیگر کلمات همچون صریح و السبب نگاه خیلی ها را به قران و ایمان خیلی ها را استوار کرد.
از شما خواهشمند هستم باز به ما بیاموزید و از معانی صحیح تر ایات دیگر قران برایمان بگویید.
خواهشمند هستم تقاضا ما را قبول کنید.
با سپس از شما استاد گرانقدر.
با سلام
بزودی مقاله ای در خصوص مرز شرک و توحید درج میگردد.
و من الله التوفیق
سلام . واقعاً درد دل بنده را چقدر زیبا و استوار و با استدلال بیان فرمودی . از ته دل ناراحت می شوم وقتی که می بینم سفره ی قرآن در مساجد و جاهای دیگر پهن است ولی هیچ تغذیه ای از معارف آن می شود و اگر از بیشتر افراد پرسیده شود که این کار شما که بدون فهم است ، چه نتیجه ای دارد ؟ بدون شک بیشتر انها پاسخ خوهند داد که : ثواب در حالی که هیچ جای قرآن چنین استدلالی برای خواند قرآن بنده مشاهده نکرده ام :
و لیسّرنا القرآن لذکری
افسوس و صد افسوس نه از دست عوام بلکه از دست افراد به ظاهر خواص !!
با هم ممنون از قلم شیوا و درک بالای شما . وقت خوش .
با سلام
وَاذْکُرْ فِی الْکِتَابِ إِسْمَاعِیلَ إِنَّهُ کَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَکَانَ رَسُولًا نَّبِیًّا
وَکَانَ یَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلَاةِ وَالزَّکَاةِ وَکَانَ عِندَ رَبِّهِ مَرْضِیًّا
ما در سوره مریم آیات54و55 می خوانیم که حضرت اسماعیل رسول گرامی اهل خود را به نماز و زکات دعوت می فرمود.
و ما می دانیم که رسول گرامی اسلام ص در آخرت از قوم خود گله مند خواهد بود که
وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا /الفرقان30
پس وظیفه ی هر مسلمان آگاهی است که از اهل و عشیره و طایفه و قبیله و قوم خود آغاز نماید.از عزیز ترین کسان خود شروع کنیم.از پدر و مادر و همسر و خواهر و برادرانمان. از دوستانمان که به ما اعتماد دارند و یا زیر دستانمان که حرف ما نزد ایشان دارای ارزش است.هیچگاه به بزرگی ظلمت نگاه نکنیم و بدانیم که رسولان الهی از تعدادی انگشت شمار آغاز کردند و چون قلب اشان به الله تعالی توکل داشت.لذا اله یکتا به عمل و گفتار ایشان برکت داد و امروز پیکره امت اسلام برتری عظیمی یافته است.لذا هرجا حضور داریم اطرافیان خود را دعوت نمائیم که ترجمه ای سلیس و روان از قرآن را بیابند و با مطالعه ی روزی یک صفحه آغاز نمایند تا برکات اعجاز فرقان را در قلب خود بیابند.ضمن اینکه تاکید شود به لغات عربی قرآن هم توجه شود که خدای ناکرده برخی ترجمه های غلط سبب گمراهی نشود!
و سپاس از توجه شما.
با سلام و خسته نباشید....
عالی بود دوست عزیز.......
واقعا عالی بود...........
تو کنفرانسم ازش استفاده می کنم.....
لطفا ادامه بدید
ممنون